مرتضی فیروزی؛ سیّد هادی زرقانی؛ هادی اعظمی؛ زهرا نسیمی
چکیده
مناطق جغرافیایی در طول تاریخ با نام‌های متعدد ذکر گردیده است. معمولاً تا قبل از تشکیل دولت - ملت‌ها در منطقه خاورمیانه، نام‌ها به‌صورت طبیعی انتخاب می‌شدند و استفاده از آنها بدان نام نیز ادامه می‌یافت. اما، بعد از تشکیل دولت - ملت‌های مدرن در خاورمیانه و رواج ملی‌گرایی در این منطقه، در راستای ملت‌سازی در تمامی کشورهای منطقه، نام‌های ...
بیشتر
مناطق جغرافیایی در طول تاریخ با نام‌های متعدد ذکر گردیده است. معمولاً تا قبل از تشکیل دولت - ملت‌ها در منطقه خاورمیانه، نام‌ها به‌صورت طبیعی انتخاب می‌شدند و استفاده از آنها بدان نام نیز ادامه می‌یافت. اما، بعد از تشکیل دولت - ملت‌های مدرن در خاورمیانه و رواج ملی‌گرایی در این منطقه، در راستای ملت‌سازی در تمامی کشورهای منطقه، نام‌های خاص به‌جای نام‌هایی که به‌صورت طبیعی و در طول تاریخ ایجادشده بود، تأکید شد. این موضوع برای خلیج فارس نیز صدق می‌کند. بیشترین نام مورداستفاده برای خلیج فارس در متون و نقشه‌های تاریخی مخصوصاً غربی، خلیج فارس و یا بحر فارس بوده است. در این رابطه، علیرغم تحقیقات زیادی که در خصوص نام خلیج فارس انجام‌گرفته شده است، به‌ندرت تحقیقات مرتبط در رابطه با مدخل خلیج فارس در فرهنگ‌ها و دانشنامه‌های عثمانی انجام‌شده است. ازاین‌رو، این پژوهش در تلاش است با روش تحلیلی و توصیفی، به ترجمه و بررسی مدخل‌های مربوط به خلیج فارس در فرهنگ‌ها و دانشنامه‌های معتبر اواخر عثمانی و اوایل ترکیۀ نوین به‌منظور ارائه اطلاعات تاریخی در مورد خلیج فارس بپردازد. در این راستا مدخل‌های مرتبط با خلیج فارس در هفت نمونه از فرهنگ‌ها و دانشنامه‌های عثمانی و ترکیه نوین موردبررسی و تحلیل قرارگرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد، مدخل خلیج فارس جایگاه ویژه در متون فوق داشته است و برای نام خلیج فارس، هر دو نام بحر فارس و بصره کورفزی یا خلیج بصره مورداستفاده قرارگرفته و ارجحیتی در استفاده از آن، حداقل در منابع بررسی‌شده فوق دیده نمی‌شود. کاربرد خلیج بصره در دورۀ عثمانی بیشتر به دلیل وصل امپراتوری عثمانی از طرف بصره به خلیج فارس صرفاً در دوره دولت عثمانی بوده است. ولی خلیج فارس هم قبل و هم در آن دوران و همچنین دوران بعد از عثمانی نیز همیشه مورداستفاده قرارگرفته است.
ملیحه اخباری؛ سیّد هادی زرقانی؛ مسعود مینائی
چکیده
امنیت مرزی به معنای جلوگیری از هرگونه اعمال خلاف قانون در طول مرزهای یک کشور و قانونی کردن تردد اشخاص و حمل‌ونقل کالا و حیوانات اهلی با رعایت ضوابط قانونی و از طریق دروازه‌های مجاز مرزی است. تلاش همه حکومتها این است تاحد امکان مرزهای آنها جز در برخی گذرگاههای توافق شده و مجاز غیرقابل نفوذ باشد. عوامل متعددی بر امنیت مرزهای ...
بیشتر
امنیت مرزی به معنای جلوگیری از هرگونه اعمال خلاف قانون در طول مرزهای یک کشور و قانونی کردن تردد اشخاص و حمل‌ونقل کالا و حیوانات اهلی با رعایت ضوابط قانونی و از طریق دروازه‌های مجاز مرزی است. تلاش همه حکومتها این است تاحد امکان مرزهای آنها جز در برخی گذرگاههای توافق شده و مجاز غیرقابل نفوذ باشد. عوامل متعددی بر امنیت مرزهای یک کشور تأثیر میگذارند، از مهمترین عوامل مؤثر بر کارکرد امنیتی مرزها، طرحها و سیاستهایی است که کشورها در مورد کنترل مطلوب و مؤثر مرزهای خود به کار می‌برند. دراین‌بین، مکان گزینی دقیق پاسگاه‌ها و مراکز انتظامی مرزی یکی از مهمترین عوامل مؤثر در کنترل و مدیریت مطلوب مرز و استقرار امنیت در مرز و مناطق مرزی می‌باشد. این پژوهش درصدد بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر مکان گزینی پاسگاه‌های مرزی با استفاده از نرم‌افزارهای سنجش‌ازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی می‌باشد. جهت استخراج، بررسی و تحلیل اطلاعات موردنیاز از تصاویر ماهواره لندست، سنجنده OLI در سال2018، نرم‌افزار ENVI5.3 و فنون سنجش‌ازدور و همچنین نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) و سیستم استنتاج فازی و AHP استفاده‌شده است. درنهایت نقشه خروجی در سه کلاس کاربریهای مناسب، متوسط و نامناسب طبقه‌بندی گردیده است. شایان‌ذکر است برای انجام تحلیلها از 13 معیار؛ کاربری اراضی، شیب، حریم خط مرزی، حریم پاسگاه‌های موجود، حریم مناطق حفاظت‌شده، دسترسی به جادهها، حریم شهر، حریم روستا، خطوط انتقال نیرو، پهنههای آبی، آبراههها، خط آهن و گسل استفاده گردیده است.
سیّد هادی زرقانی؛ فیاض گل مظلوم یار
چکیده
ایجاد کشورها بر بنیاد مرزها محصول نیمه دوم سده نوزدهم است، افغانستان یکی از اولین کشورهایی است که بر این بنیاد ایجادشده است. مرزهای سیاسی کنونی افغانستان از نوع مرزهای تحمیلی بوده که عمدتاً تحت تأثیر منازعات و رقابتهای سیاسی بین دو قدرت انگلیس و روسیه تزاری در قرن 19 و در جریان بازی بزرگ جهت جلوگیری از رویارویی مستقیم این دو قدرت ...
بیشتر
ایجاد کشورها بر بنیاد مرزها محصول نیمه دوم سده نوزدهم است، افغانستان یکی از اولین کشورهایی است که بر این بنیاد ایجادشده است. مرزهای سیاسی کنونی افغانستان از نوع مرزهای تحمیلی بوده که عمدتاً تحت تأثیر منازعات و رقابتهای سیاسی بین دو قدرت انگلیس و روسیه تزاری در قرن 19 و در جریان بازی بزرگ جهت جلوگیری از رویارویی مستقیم این دو قدرت در منطقه آسیای مرکزی به وجود آمده است و در این دوره افغانستان را به‌عنوان یک منطقه حایل بین خودشان قرار داده و مرزهای سیاسی آن کشور را طی چندین معاهده تعیین و تثبیت نمودند. در این میان معاهده دیورند و مسئله پشتونستان بسیار بااهمیت است زیرا تحولات افغانستان بعد از عقد معاهده دیورند وارد فاز جدیدی شد که باگذشت زمان و تغییرات بزرگی چون خروج انگلیس از شبه‌قاره و استقلال هند نه‌تنها نتوانست اصل و ماهیت منازعات مرتبط به مرزهای جنوبی افغانستان را حل‌وفصل نماید بلکه با ظهور کشور پاکستان و تضاد منافع بین این دو کشور همسایه، بر پیچیدگی حوادث و رخدادها افزوده شد که تا به امروز نیز ادامه دارد. تحقیق حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و با استناد به منابع معتبر کتابخانهای به دنبال بررسی نقش قدرت‌های بزرگ همچون انگلیس و روسیه در شکل‌گیری مرزهای سیاسی افغانستان به‌ویژه مرز دیورند و پیامدهای منفی آن برای کشور افغانستان و نقش آن در ایجاد اختلاف بین افغانستان و پاکستان می‌باشد. نتایج پژوهش نشان‌دهنده آن است که در شکل‌گیری مرزهای افغانستان قدرت‌های منطقه و فرامنطقه به‌ویژه انگلیس نقش داشتند و معمای دیورند یکی از باقی‌مانده‌های استعمار هند بریتانیایی است که در حال حاضر به عامل اختلاف بین افغانستان و پاکستان تبدیل‌شده است و پیامدهای منفی آن برای افغانستان شامل، محصور شدن در خشکی و عدم دسترسی به آب‌های آزاد، حمایت و تشدید بی‌ثباتی سیاسی در افغانستان، ناامنی سراسری، فروپاشی نظام اجتماعی و... بوده است.
سیدجواد موسوی زارع؛ سید هادی زرقانی؛ مصطفی امیر فخریان
چکیده
قدرت نرم و تجلی آن از جمله مباحثی است که به یاری جوزف نای به محافل دانشگاهی و سیاستگذاری راه پیدا کرده است.علیرغم اقبال گسترده به این مفهوم، عدم تبیین نظری دقیق از سوی نای، ابهامات متعددی را حول این شکل از قدرت رقم زده است.به طوریکه باوجود انبوهی از ادبیات، پژوهشگران هنوز درک کامل از ماهیت قدرت نرم ندارند. اینکه به واقع قدرت نرم چیست؟ ...
بیشتر
قدرت نرم و تجلی آن از جمله مباحثی است که به یاری جوزف نای به محافل دانشگاهی و سیاستگذاری راه پیدا کرده است.علیرغم اقبال گسترده به این مفهوم، عدم تبیین نظری دقیق از سوی نای، ابهامات متعددی را حول این شکل از قدرت رقم زده است.به طوریکه باوجود انبوهی از ادبیات، پژوهشگران هنوز درک کامل از ماهیت قدرت نرم ندارند. اینکه به واقع قدرت نرم چیست؟ و از چه عناصری شکل گرفته است؟ مسائلی است که هنوز پاسخ معتبری برای آنها یافت نشده .به همین منظور این پژوهش با اتکا بر نظریه داده بنیاد و تحلیل محتوا درصدد فهم عناصر موثر بر این قدرت در سطح دولت-ملت هاست.بر این اساس یافته های علمی پژوهش حاکی از این دارد اگر عناصر قدرت نرم را دستِ کم به منابع، ابزار، ذهنیت بازیگران، رفتار، آثار و حرکات بازیگران تحت اعمال قدرت محدود نماییم.در یک برداشت کلی قدرت نرم در سطح دولت- ملت ها عبارت است از: فرایندی که در آن محرک ها(منابع مادی و معنوی) یک کشور از طریق رفتار جذاب و در قالب ابزاری غیر خشونت آمیز(انواع و اشکال دیپلماسی)روی افکار مردم(نخبگان و عامه مردم) تاثیر گذاشته و موجب آثار، حرکات و رفتار و... در راستای تغییر ذهنیت و رفتار جامعه هدف، نسبت به کشور اعمال کننده می شود
زهرا نسیمی؛ سیّد هادی زرقانی؛ امید علی خوارزمی
چکیده
شهرها به ویژه کلان شهرهای بزرگ و پرجمعیت همواره از جمله اهداف اصلی تروریست‌ها برای اقدامات تروریستی محسوب می‌شوند. در واقع مناطق و مراکز حساس حیاتی و تاسیسات زیربنایی آسیب‌پذیر از جمله مهمترین اهداف مورد تهدید در انواع اقدامات تروریستی به شما می‌رود. در بین زیرساخت های شهری، زیرساخت خدمات عمومی شامل اماکن آموزشی،فرهنگی، مذهبی، ...
بیشتر
شهرها به ویژه کلان شهرهای بزرگ و پرجمعیت همواره از جمله اهداف اصلی تروریست‌ها برای اقدامات تروریستی محسوب می‌شوند. در واقع مناطق و مراکز حساس حیاتی و تاسیسات زیربنایی آسیب‌پذیر از جمله مهمترین اهداف مورد تهدید در انواع اقدامات تروریستی به شما می‌رود. در بین زیرساخت های شهری، زیرساخت خدمات عمومی شامل اماکن آموزشی،فرهنگی، مذهبی، تجاری، تفریحی، درمانی،اداری و ... به دلیل نقش و تاثیر زیاد در زندگی شهروندان و حضور اقشار مختلف جامعه در آن، از جایگاه مهمتری برخودار است. اقدامات تروریستی به شیوه‌ها و ابزارهای مختلفی می‌تواند صورت گیرد، یکی از خطرناک‌ترین انواع تروریسم، «بیوتروریسم» و استفاده گروههای تروریستی از مواد سمی و بیولوژیک جهت آلودگی اماکن ،آب، مواد غذایی و ...می باشد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع معتبر کتابخانهای و مطالعه میدانی به دنبال بررسی تاثیر اقدامات بیوتروریستی در تهدید عناصر زیرساخت خدمات عمومی شهری است. یافتههای کتابخانهای و میدانی نشان میدهد، در عملیات‌های تروریستی امکان انتشار عوامل بیولوژیک در بخش ها و عناصر مختلف زیرساخت خدمات عمومی از طریق استنشاقی، گوارشی و پوستی با استفاده از باکتری‌ها، ویروس‌ها و توکسین‌های کشنده و بیماری‌زا مانند سیاه زخم، آبله، طاعون، تولارمی، بوتولینوم، آنتروتوکسین،استافیلوکوک و عامل بیماری وبا وجود دارد. همچنین میزان خطر و احتمال وقوع حملات بیوتروریستی در هر یک از عناصر زیرساخت خدمات عمومی ارزیابی گردید و بر اساس آن مشخص شد اولا بین میزان خطر و احتمال وقوع حملات بیوتروریستی در بخشهای مختلف زیرساخت خدمات عمومی شهری تفاوت وجود دارد و ثانیا از نظر معیار «میزان خطر»، در بین بخشهای مختلف این زیرساخت، بخش «صنایع غذایی» در معرض تهدید بیشتری است و از نظر «احتمال وقوع» نیز بخش «اماکن آموزشی» در معرض تهدید بیشتری قرار دارد.
سید هادی زرقانی؛ ساجد بهرامی جاف؛ ریحانه صالح آبادی؛ محبوبه شهبازی
چکیده
مناطق مرزی از جمله فضاهای جغرافیایی هستند که با وجود ظرفیتهای بالایی که دارا میباشند گاهاً متناسب با شرایط خاصی که دارند این ظرفیتها نادیده گرفته شدهاند. این مناطق به دلایل دوری از مرکز، انزوای جغرافیایی، و ... تفاوت‌های فاحشی ازنظر برخورداری از رفاه و توسعه با مراکز مرکزی دارند و ایجاد و فعالیت بازارچة مرزی می‌تواند باعث ...
بیشتر
مناطق مرزی از جمله فضاهای جغرافیایی هستند که با وجود ظرفیتهای بالایی که دارا میباشند گاهاً متناسب با شرایط خاصی که دارند این ظرفیتها نادیده گرفته شدهاند. این مناطق به دلایل دوری از مرکز، انزوای جغرافیایی، و ... تفاوت‌های فاحشی ازنظر برخورداری از رفاه و توسعه با مراکز مرکزی دارند و ایجاد و فعالیت بازارچة مرزی می‌تواند باعث تعدیل رابطة یک‌سویه مرکز - پیرامون و بهبود رفاه منطقهای گردد. این پژوهش به بررسی تأثیر بازارچة مرزی شوشمی بر توسعه و رفاه شهر نوسود در استان کرمانشاه با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی پرداخته است. جامعه آماری این تحقیق مشتمل بر کلیه پیله‌وران، بازرگان و سایر متصدیان و همچنین شهروندان نوسود بوده است حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 320 نفر انتخاب گردید و پرسش‌نامه بین آنها توزیع شد. جهت تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از نرم‌افزار SPSS(کرونباخ، رگرسیون، همبستگی) و LISREL استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که به صورت کلی احداث بازارچه در ارتقای سطح رفاه شهر نوسود موثر بوده است، هر چند ککه در چند سال گذشته این سطح رفاه با افت مواجه بوده است. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از رگرسیون خطی، متغیر اقتصادی بیشترین ارتباط را با توسعه و رفاه مرزنشینان داشته، بر اساس برآورد ضرایب استانداردشده مدل ساختاری بر اساس تحلیل عاملی تأییدی تحقیق و سطح معنیداری (α =0.076) به‌دست‌آمده و بعد کالبدی بیشترین اثرگذاری را در میان ابعاد دیگر داشته است؛ و نیز نتایج آزمون همبستگی نشان داد که مؤلفه اجتماعی بیشترین میزان همبستگی را با مؤلفه‌های تحقیق داشت است.
سیّد هادی زرقانی؛ ملیحه اخباری؛ ندا چاره ئی؛ نجمه محمودی
چکیده
کشورهایی که از حیث منابع تأمین آب در رابطه با همسایگان (بالادست) خود از موقعیت فرودستی برخوردارند، اغلب منفعلانه عمل می‌کنند؛ به‌ویژه چنانچه نتوانند نظر مساعد همسایگان (در حوضۀ آبریز مشترک) را با خواست خود جلب و همراه سازند، با این همسایهها دچار چالش و نزاع خواهند شد. عکس این موضوع هم صادق است؛ آنجایی که گاها،ً کشورهای بالادست ...
بیشتر
کشورهایی که از حیث منابع تأمین آب در رابطه با همسایگان (بالادست) خود از موقعیت فرودستی برخوردارند، اغلب منفعلانه عمل می‌کنند؛ به‌ویژه چنانچه نتوانند نظر مساعد همسایگان (در حوضۀ آبریز مشترک) را با خواست خود جلب و همراه سازند، با این همسایهها دچار چالش و نزاع خواهند شد. عکس این موضوع هم صادق است؛ آنجایی که گاها،ً کشورهای بالادست از این موقعیت به‌عنوان ابزاری سیاسی جهت فشار بر رقیب و امتیازگیری بیشتر بهرهبرداری مینمایند. این پژوهش، با روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع معتبر، به دنبال بررسی و تحلیل تنگناهای هیدروپلیتیک ترکمنستان در رابطه با همسایگان است. مفروض مقاله این است که موقعیت جغرافیایی و وضعیت هیدروپلیتیک ترکمنستان از حیث تامین منابع آب به‌گونه‌ای است که این کشور با همسایگان خود در این زمینه، چالش‌های اساسی خواهد داشت. یافتههای پژوهش نشان میدهد ترکمنستان نسبت به اغلب همسایگان در موقعیت فرودستی قرار دارد. این مسئله به‌صورت بالقوه(از ناحیه ایران) و بالفعل(از ناحیه افغانستان و چهار جمهوری آسیایمرکزی) برای ترکمنستان ایجادکنندۀ زمینههای بروز چالش هیدروپلیتیک برای این کشور در رابطه با همسایگان خواهد بود. ضمن اینکه تاثیرگذاری برخی متغیرها همچون تغییر اقلیم و تداوم خشکسالی‌ها، افزایش نسبت شهرنشینی و تغییر سبک زندگی و به تبع آن افزایش شدید مصرف آب و ضرورت تولید برخی محصولات کشاورزی استراتژیک، بهطورقطع در آینده‌ای نزدیک، موجب تشدید بحران هیدروپلیتیک بین ترکمنستان و همسایگان خواهد بود.
محرم مشایخی؛ سید هادی زرقانی؛ امید علی خوارزمی
چکیده
امروزه کلانشهرها؛ در عرصه روابطِ فراملی و تعاملاتِ بین المللی و در بخشها و نهادهای گوناگون شهری، در حال توسعه ظرفیتها و پتانسیل های درونی هستند. بنابراین در حال حاضر؛ برای ارزیابی وضعیتِ یک کلان شهر، در حوزه تعاملات و ارتباطاتِ فراملی، نیازمند شناختِ ظرفیتها و تواناییهای بخشها و نهادهای شهری هستیم. بر این اساس؛ از مهمترین ...
بیشتر
امروزه کلانشهرها؛ در عرصه روابطِ فراملی و تعاملاتِ بین المللی و در بخشها و نهادهای گوناگون شهری، در حال توسعه ظرفیتها و پتانسیل های درونی هستند. بنابراین در حال حاضر؛ برای ارزیابی وضعیتِ یک کلان شهر، در حوزه تعاملات و ارتباطاتِ فراملی، نیازمند شناختِ ظرفیتها و تواناییهای بخشها و نهادهای شهری هستیم. بر این اساس؛ از مهمترین بخشهای ارزیابی و نمایشِ روابط فراملی شهری، نهاد شهرداری و استفاده از پتانسیلِ دانشگاه، در زمینهی افزایش تعاملاتِ بینالمللی درحوزه‌های فناوری اطلاعات، اقتصاد و فرهنگ است. پژوهش حاضر؛ با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و به کارگیری مدل تحلیلِ استراتژیکِ سوات، و با تاکید بر تعاملاتِ فراملی شهرداری از طریقِ روابط فراملی دانشگاههای کلان شهر مشهد، در حوزه دیپلماسیشهری و تاثیرگذاری آن بر جایگاه فراملی این کلان شهر ایرانی، به بررسی وضعیتِ دیپلماسیشهری، در کلان شهر مشهد و استراتژی سازی دیپلماسیشهری در این کلان شهر، پرداخته است. این پژوهش؛ ضمنِ معرفی نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدهای کلان شهر مشهد در استراتژی دیپلماسی شهری، به شرح وضعیتِ اقداماتِ دانشگاههای کلان شهر مشهد در زمینة تعاملات و روابط فراملی، با بررسی دو شاخصِ تعدادِ دانشجویان بین المللی و تعدادِ تفاهمات بین المللی دانشگاهی و نیز بررسی وضعیتِ اقداماتِ بخش روابط عمومی و امور بین الملل شهرداری مشهد در زمینة گسترشِ روابط فراملی و توسعه دیپلماسیشهری کلان شهر مشهد، با بررسی سه شاخصِ پیمانها و تفاهمات همکاری شهری کلان شهر مشهد، عضویت و مَناصبِ رسمی‌کلان شهر مشهد در سازمان‌ها و مَجامعِ بینالمللی و اقداماتِ اجرایی شهرداری کلانشهر مشهد، می‌پردازد. روش گرداوری اطلاعات در این پژوهش مبتنی بر روشِ کتابخانه ای و میدانی است. عمده ترین ابزاری که مُحَققّان در روش کتابخانهای برای جمعآوری اطلاعات از آن استفاده کرده اند، عبارتنداز: کتابها، مقاله ها، مجله ها، نشریات، اسناد، مطبوعات، آمارنامه ها. همچنین در روش میدانی مُحَققّان، از ابزارهایی همچون پُرسشنامه، مُصاحبه، بَهره بُرده‌اند. پُرسشنامه این پژوهش از نظریاتِ 40 متخصص و کارشناس در حوزههای مرتبط، استفاده کرده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که با استفاده از مدل تحلیل استراتژیک سوات، جایگاه کلانشهر مشهد در استراتژی دیپلماسیشهری؛ موقعیت محافظه کارانه WO، است که ارتقا این جایگاه استراتژیک دیپلماسیشهری در وضعیتِ فعلی، نیازمندِ سیاستگذاری کلان شهر مشهد در جهت برطرف کردنِ نقاط ضعف داخلی با استفاده مطلوب از فرصتهای خارجی است.
سیدهادی زرقانی؛ مهدی بدخشان
چکیده
انتخابات یکی از مظاهر اصلی دموکراسی در عصر حاضر است و با توجه به نقش آفرینی مردم در تعیین حاکمان، بیش از گذشته مورد توجه و اهمیت قرار گرفته است. سازمان فضایی و الگوهای فضایی برآمده از انتخابات، وجود نگرشهای متفاوت در رفتار سیاسی رأیدهندگان در حوزههای گوناگون انتخابیه را نشان میدهند. عوامل و متغیرهای جغرافیایی، اقتصادی، سیاسی، ...
بیشتر
انتخابات یکی از مظاهر اصلی دموکراسی در عصر حاضر است و با توجه به نقش آفرینی مردم در تعیین حاکمان، بیش از گذشته مورد توجه و اهمیت قرار گرفته است. سازمان فضایی و الگوهای فضایی برآمده از انتخابات، وجود نگرشهای متفاوت در رفتار سیاسی رأیدهندگان در حوزههای گوناگون انتخابیه را نشان میدهند. عوامل و متغیرهای جغرافیایی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی بر رای و نظر مردم و الگوی رای کاندیداهای انتخاباتی موثر هستند. متغیر همسایگی و ویژگی‌های قومیو مذهبی منطقه یکی از مهمترین عوامل موثر بر الگوی رای کاندیداها می‌باشد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع معتبر کتابخانهای و داده‌های آماری به دنبال بررسی و تحلیل نقش سه متغیر همسایگی، مذهب و منطقه سکونت در شهر و روستا بر الگوی رای کاندیداها در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامیدر حوزه انتخابیه قائنات و زیرکوه می‌باشد. یافتههای پژوهش نشان میدهد متغیر همسایگی نقش موثری در الگوی رای کاندیداها داشته است. علاوه بر این، عامل مذهب و اقلیت مذهبی اهل سنت نیز در الگوی رای کاندیداها موثر بوده است؛به نحوی که همانند انتخابات ریاست جمهوری اهل سنت اقبال بیشتری به کاندیداهای متمایل به دولت( اعتدال) و اصلاح طلب داشتهاند. در نهایت با وجود تفاوت آراء کاندیداها در مناطق شهری و روستایی،سکونت رای دهندگان در مناطق شهری و روستایی به طور مستقل تاثیر معناداری در الگوی رای دهی نداشته است.
مهدی بازرگان؛ محمد رحیم رهنما؛ محمد اجزا شکوهی؛ سید هادی زرقانی
چکیده
امروزه سرقت، به عنوان یکی از گستردهترین و فراوانترین جرائم در اغلب کشورهای جهان و از جمله در کشور ایران، به یک مشکل فراگیر و جدی از ابعاد گوناگون اجتماعی، اقتصادی و امنیتی تبدیل گردیده است. بر همین اساس پژوهش حاظر در نظر دارد تا به شناسایی و تحلیل فضایی کانونهای جرمخیز سرقت در کلانشهر مشهد بپردازد. روش تحقیق در این پژوهش به لحاظ ...
بیشتر
امروزه سرقت، به عنوان یکی از گستردهترین و فراوانترین جرائم در اغلب کشورهای جهان و از جمله در کشور ایران، به یک مشکل فراگیر و جدی از ابعاد گوناگون اجتماعی، اقتصادی و امنیتی تبدیل گردیده است. بر همین اساس پژوهش حاظر در نظر دارد تا به شناسایی و تحلیل فضایی کانونهای جرمخیز سرقت در کلانشهر مشهد بپردازد. روش تحقیق در این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی می‌باشد. برای تحلیل دادهها از نرم‌افزارهای ArcGIS و Surfer استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، شامل جرائم سرقت است که در محدوده زمانی 1390 تا 1395 (9152 مورد) در شهر مشهد به وقوع پیوسته که اطلاعات آن از پلیس آگاهی استان خراسان رضوی اخذ شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که توزیع فضایی جرائم سرقت در شهر مشهد از الگوی خوشهای تبعیت می‌کند و مهمترین کانون جرائم سرقت در شهر مشهد بر محدوده خواجهربیع انطباق یافته است. همچنین یافتههای تحقیق بیانگر آن است که کمترین میزان وقوع جرائم سرقت در شهر مشهد در بین محدوده زمانی مورد بررسی در سال 91 و بیشترین آن در سال 94 اتفاق افتاده است و بیشترین تراکم جرائم سرقت در منطقه ثامن شهر مشهد قرار دارد.
سیّد هادی زرقانی؛ ابراهیم احمدی
چکیده
کد ژئوپلیتیک، مجموعه‌ای از پیش‌فرض‌های سیاسی- جغرافیایی مربوط به زیرساخت سیاست خارجی کشورها معرفی کرده اند؛ به‌گونه‌ای که هر کشوری، کدهای متعدد و منحصربه‌فردی را دارد و معمولاً بر اساس وزن ژئوپلیتیک و ماهیت اهدافش این کدها را عملیاتی و از آنها بهرهبرداری می‌کند. هدف این مقاله رمزگشایی از کدهای ژئوپلیتیک عراق در تهاجم ...
بیشتر
کد ژئوپلیتیک، مجموعه‌ای از پیش‌فرض‌های سیاسی- جغرافیایی مربوط به زیرساخت سیاست خارجی کشورها معرفی کرده اند؛ به‌گونه‌ای که هر کشوری، کدهای متعدد و منحصربه‌فردی را دارد و معمولاً بر اساس وزن ژئوپلیتیک و ماهیت اهدافش این کدها را عملیاتی و از آنها بهرهبرداری می‌کند. هدف این مقاله رمزگشایی از کدهای ژئوپلیتیک عراق در تهاجم به ایران است. در واقع مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که مهمترین کدهای ژئوپلیتیک عراق در تهاجم به ایران کدامند؟ .در این نوشتار کدهای مفروض عراق بیشتر بر اساس ذهنیت دولت بعثی صدام مورد بررسی قرار گرفته است، که مبیّن هدف اصلی تهاجم عراق به ایران است. اغلب، جنگ ایران و عراق را ناشی از زیاده‌خواهی صدام در عهد‌نامه الجزایر دانستند، ولی به نظرمی‌رسد اختلافات مرزی بر سر اروند، یگانه عامل نزاع نیست. وقوع انقلاب در ایران شرایطی را پیش آورد تا صدام تصویر دلخواهش را از انقلاب ایران به کمک برخی از قدرت‌ها به دیگرا‌ن بقبولاند. وی موفق شد تا با بر‌انگیختن حس ناسیونالیسم اعراب آنها را با خود همراه سازد. در حقیقت هدف اصلی صدام دستیابی به اهدافی- نظیر: دستیابی به قدرت اول منطقهای، تصرف منابع انرژی خوزستان و ورود به خلیج‌فارس از طریق تسلط بر اروند (غلبه بر تنگناهای ژئوپلیتیک عراق) بودند که در حکم کدهای ژئوپلیتیک ترسیمی و مورد نظر صدام قابل طرح هستند. این پژوهش بر اساس ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی محسوب می‌شود. اطلاعات مورد نیاز به شیوه اسنادی و با مراجعه به منابع معتبر چون کتب، مقالات و گزارش‌های معتبر گردآوری شده است.
سید جواد موسوی زارع؛ سیّد هادی زرقانی؛ هادی اعظمی
چکیده
قدرت ملی، دارای منابع و سرچشمه‌های متعددی از جمله علم و فناوری است. این مؤلفه قدرت ملی به دلیل کارکرد بستر ساز آن در تولید و تقویت سایر ابعاد قدرت، همانند قدرت اقتصادی، نظامی و... از نقش کلیدی و مهمی در این عرصه برخوردار است. ازاین‌رو، این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانهای و پژوهش میدانی به دنبال پاسخ به این ...
بیشتر
قدرت ملی، دارای منابع و سرچشمه‌های متعددی از جمله علم و فناوری است. این مؤلفه قدرت ملی به دلیل کارکرد بستر ساز آن در تولید و تقویت سایر ابعاد قدرت، همانند قدرت اقتصادی، نظامی و... از نقش کلیدی و مهمی در این عرصه برخوردار است. ازاین‌رو، این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانهای و پژوهش میدانی به دنبال پاسخ به این سؤال است که: مهمترین متغیرها و شاخص‌های شکل‌دهنده به قدرت علمی و فناوری کشورها کدام اند. یافته‌ها و نتایج پژوهش شامل دو بخش مطالعات کتابخانهای و میدانی است. بر این اساس، ابتدا در بخش مطالعات کتابخانهای و با مراجعه به منابع معتبر مهمترین شاخص‌ها و متغیرهای مؤثر بر قدرت علمی و فناوری کشورها استخراج گردید و با توجه به ماهیت و نقش آنها، این متغیرها در قالب شش عامل (فاکتور) نیروی انسانی، مالی و اقتصادی، میانجی، فناوری اطلاعات و ارتباطات، برونداد علمی و عملکرد در علوم استراتژیک، طبقه‌بندی گردیدند. در بخش مطالعات میدانی، نیز پرسشنامه‌ای در قالب 6 فاکتور و 102 شاخص به دو زبان فارسی و انگلیسی طراحی گردید و در اختیار صاحب نظران داخلی و خارجی قرار گرفت. بر اساس تجزیه‌وتحلیل پرسشنامه‌ها، مهمترین متغیرها و شاخص‌های قدرت علمی و فناوری شناخته شد و همچنین اولویت‌بندی فاکتورهای شش گانه نیز مشخص گشت. بر این اساس، فاکتورهای مالی -اقتصادی، نیروی انسانی و برونداد علمی و نوآوری به ترتیب اولویت اول تا سوم را به خود اختصاص دادند. درنهایت با توجه به یافتههای کتابخانهای و میدانی، مدل مفهومی پیشنهادی ارزیابی و سنجش قدرت علمی کشورها در قالب 6 فاکتور و 44 متغیّر طراحی گردید.
نرگس حجی پناه؛ سید هادی زرقانی؛ امید علی خوارزمی
چکیده
اتخاذ سیاست تمرکززدایی و ایجاد و توسعه سازمان‌ها و نهادهای محلی، ازجمله ویژگی‌های سازماندهی سیاسی فضا در قرن حاضر است که گرایش فزاینده‌ای نسبت به آن در سراسر دنیا مشاهده می‌شود. یکی از دلایل این امر، آن است که بسیاری از کشورها سیاست تمرکززدایی را به‌عنوان روشی برای بهبود عملکرد بخش عمومی و رشد اقتصادی به کار می‌برند. با توجه به ...
بیشتر
اتخاذ سیاست تمرکززدایی و ایجاد و توسعه سازمان‌ها و نهادهای محلی، ازجمله ویژگی‌های سازماندهی سیاسی فضا در قرن حاضر است که گرایش فزاینده‌ای نسبت به آن در سراسر دنیا مشاهده می‌شود. یکی از دلایل این امر، آن است که بسیاری از کشورها سیاست تمرکززدایی را به‌عنوان روشی برای بهبود عملکرد بخش عمومی و رشد اقتصادی به کار می‌برند. با توجه به نقش مطلوب و کاربرد مؤثر روش تفکر سیستمی در مطالعه و تحلیل حوزههای مختلف اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی، در این مقاله به بررسی سیستمی نقش عوامل اقتصادی در شکل‌گیری دولت محلی با تأکید بر ایران پرداخته شده است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و استنباطی است. گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانهای و میدانی انجام شده است. در بخش مطالعات میدانی از دو روش کمی و کیفی استفاده شده است. در بخش کمی جامعه آماری صاحب‌نظران بحث دولت محلی میباشند که بر اساس برآورد محقق تعداد 40 نفر میباشند. در قسمت کیفی 7 نفر از صاحب‌نظران بحث دولت محلی به روش گلوله برفی برای مصاحبه انتخاب شدند. برای میزان تأثیر عوامل اقتصادی- مالی در شکل‌گیری دولت محلی در ایران از آزمون t تک نمونه و برای اولویت‌بندی میزان تأثیر هر یک از عوامل مربوط به بعد اقتصادی- مالی از آزمون فریدمن استفاده‌شده است. به‌منظور ترسیم دیاگرام‌های علی و معلولی بر اساس تفکر سیستمی از نرم‌افزار Vensim استفاده‌شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که میزان تأثیر عوامل اقتصادی- مالی برای شکل‌گیری دولت محلی در ایران متوسط به پایین است و وضعیت موجود این بُعد برای شکل‌گیری دولت محلی در ایران ضعیف است.
