با همکاری انجمن ژئوپلیتیک ایران

نوع مقاله : مقالات علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی. دانشگاه فردوسی مشهد. مشهد. ایران

2 گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

10.22067/pg.2024.88921.1297

چکیده

منطقه‌‌گرایی یکی از سازوکارهای دولت‌ها برای مقابله با بی‌ثباتی و برقراری نظم و امنیت در مناطق مختلف جهان است و دولت‌های ملی با استفاده از این شیوه به جنگ‌ها و منازعات پایان داده و به ثبات و امنیت نسبی دست‌ یافته‌اند. پرسشی که مطرح است این است که چرا این سازوکار تاکنون نتوانسته در منطقه خلیج فارس موفق عمل کند، در واقع مهمترین موانع و چالش‌های شکل‌گیری سازمان منطقه‌ای خلیج فارس کدام‌اند. در این راستا، این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع معتبر کتابخانه‌ای و میدانی، در ابتدا مهمترین عوامل و زمینه‌های واگرایی را گردآوری و با روش «کدگذاری و مقوله‌بندی» غربال و در نهایت در قالب پنج بُعد اقتصادی، سیاسی، دفاعی- امنیتی، سرزمینی و فرهنگی- اجتماعی طبقه‌بندی کرده است. در مرحلۀ مطالعات میدانی، پرسشنامه‌ به دو زبان عربی و انگلیسی ترجمه و در اختیار صاحب‌نظران همه کشورهای منطقه قرار گرفت. در تحلیل یافته‌ها برای ارزیابی وزن و اهمیت موانع و چالش‌های شکل‌گیری سازمان منطقه‌ای خلیج فارس از آزمون تی تک نمونه‌ای و برای مقایسه نظرات پاسخ‌دهندگان ایرانی و صاحب‌نظران کشورهای عرب منطقه در این زمینه از آزمون تی همبسته مستقل با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شده است. جهت ارزیابی مؤثرترین موانع و چالش‌ها در تشکیل سازمان منطقه‌ای خلیج فارس نیز از معادلات ساختاری PLS استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

CAPTCHA Image