نوع مقاله : پژوهشی - کاربردی
نویسندگان
1 وزارت کشور
2 دانشگاه فردوسی مشهد
3 دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
با بروز تحولات سیاسی و ژئوپلیتیکی نوظهور، فرایند نقش‌آفرینی ایران در منطقه، ابعاد پیچیده‌ای یافته است. از این‌رو، طرح راهبردهای امنیت منطقه‌ای متناسب با تحولات و روزآمدسازی آن، اجتناب-ناپذیر است. سوال اصلی پژوهش این است که با بروزاین تحولات نوظهور در منطقه خلیج فارس، جمهوری اسلامی ایران برای تامین امنیت خود در ابعاد مختلف چه راهبردهایی را باید مد نظر قرار دهد؟ در این راستا، تحقیق حاضر با استفاده ترکیبی از روش‌های راهبردی SWOT، QSPM و مدل دیوید، اقدام به تدوین راهبردهای امنیت منطقه‌ای ایران در خلیج فارس، در سه بُعد امنیت نظامی، ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی نموده است. یافته‌های پژوهش نشان می دهد پنج راهبرد اصلی و اولویت‌دار امنیت منطقه‌ای ایران در خلیج فارس به ترتیب عبارتند از «حفظ و تقویت بازوهای ژئوپلیتیکی ایران در منطقه»، «افزایش وزن ژئوپلیتیکی دیپلماسی اقتصادی و کاهش رویکردهای ایدئولوژیک»، «افزایش تعاملات مرزی میان کشورهای منطقه»، «ایجاد ائتلاف اقتصادی منطقه ای با رویکرد هم تکمیلی» و در نهایت «تشکیل ائتلاف امنیتی و نظامی دسته جمعی». همچنین، به تفکیک مولفه‌های سه‌گانه نیز راهبردهای زیر، تدوین شده است: در حوزه امنیت نظامی ایران در خلیج فارس، «برگزاری رزمایش‌های نظامی و امنیتی مشترک میان ایران و کشورهای منطقه»؛ در حوزه راهبردهای امنیت ژئوپلیتیکی ایران در منطقه، «تدوین سیاست های گذر مرزی آسان میان کشورهای منطقه»؛ و در حوزه «راهبردهای امینت ژئواکونومیک» نیز«تشکیل مناطق آزاد تجاری و فناوری مشترک میان ایران و کشورهای منطقه خلیج فارس»، به‌عنوان گزینه‌های راهبردی، شناسایی شدند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)
ارسال نظر در مورد این مقاله