بررسی مناقشه ی سرزمینی میان عربستان سعودی و مصر از دیدگاه جغرافیای سیاسی دریاها

نوع مقاله : مقالات علمی -پژوهشی

نویسندگان

• دره میرحیدر
• مصیب قره بیگی

دانشگاه تهران

https://doi.org/10.22067/pg.v2i5.65242

چکیده

با تقابل فزاینده ی ژئوپلیتیک عرب - صهیونیسم از 15 می 1948 میلادی، اسرائیل دو بار در سال های 1952 و 1967، جزایر تیران و صنافیر را به همراه شبه جزیره ی سینا به اشغال درآورد. پس از انعقاد پیمان صلح کمپ دیوید و ماده ی الحاقیه ی آن در 1979، اسرائیل در 1982 نیروهای خود را از جزایر و شبه جزیره ی سینا بیرون کشید. همزمان در کنوانسیون 1982 حقوق دریاها با اطلاق عنوان «بین المللی« به تنگه ی تیران، حق عبور بی ضرر غیرقابل تعلیق برای اسرائیل فراهم شد. از فروردین 1395 تا دی 1395 (8 آوریل 2016 تا 16 ژانویه ی 2017) دو رخداد مهم حاکمیت این جزایر را تحت تاثیر قرار داد؛ نخست، اعطای حاکمیت جزایر تیران و صنافیر از سوی رئیس جمهور مصر به عربستان و سپس تعلیق این حکم توسط دادگاه عالی مصر . مقاله ی پیش رو با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی تاریخی-حقوقی مسئله ی حاکمیت در جزایر تیران و صنافیر پرداخته است. نتایج، نشان می دهد که جزایر به لحاظ تاریخی به کشور مصر تعلق دارند. اگر جزایر تیران و صنافیر به حاکمیت عربستان درآید، در آن صورت هر دو کشور در دریاى سرزمینى تنگه ی تیران مشترک هستند، اما اگر جزایر در حاکمیت مصر باقی بماند، در آن صورت، تمامی تنگه در حاکمیت مصر خواهد بود. همچنین با توجه به پیمان صلح کمپ دیوید و کنوانسیون 1982، واگذاری جزایر تیران و صنافیر به عربستان و یا ابقای آن در حاکمیت مصر، تغییری در نظام حقوقی آمد و شد در تنگه ی تیران ایجاد نخواهد کرد.

کلیدواژه‌ها

• تنگه ی تیران
• جزیره ی صنافیر
• جزیره ی تیران
• جغرافیای سیاسی دریاها
• مصر
• عربستان

مراجع

1. American Navigation System (2016). Distances in Tiran and Sanafir in Red Sea, available at: https:// search. rpxcorp. com/ lit/ flmdce- 297504- american -navigation-systems-v-apple

2. Cherchil, R. & Lou, A. (2004). International rights of the sea (B. Aghaei, Trans.). Tehran: Center of Political and International Studies. [In Persian].

3. Colin, S. (2013). A History of Modern Israel, London: Cambridge University Press.

4. Daily News (2016). Israel studying legal status of Tiran and Sanafir islands, announcement expected soon’, Daily News Egypt, retrieved at 11 April 2016.

5. Drysdale, A. & Blake, G.H. (2007). The Middle East and North Africa: A political geography, (D. Mirheydar, Trans.). Tehran: Ministry of Foreign Affairs. [In Persian].

6. Dupont, P.E., Brian Mc Garry, B.M. (2016). The Egypt-Saudi Arabia Agreement on Tiran and Sanafir, Centre for International Land & Maritime Boundaries (LCILP) and London Center of International Law Practice (LCILP).

7. Egyptian State Information Service (2016). Egyptian Cabinet: Tiran and Sanafir are two Saudi islands, retrieved at 13 April 2016.

8. Mattar. P. (2004). Encyclopedia of the Modern Middle East and North Africa, USA: Macmillan Reference

9. MFO (1987). Canadian Contingent Multinational Force and Observers Handbook, 10 Tactical Air Group.

10. Mirheydar, D., Rasti, O., & Mirahamdi, F. (2012). Principles of political geography. Tehran: SAMT. [In Persion].

11. NASA (2017), Climatology of the Tiran and Sanafir at the Mouth of Tiran Strait, PP.1-4, available at: http://visibleearth.nasa.gov/view.php?id=81772

12. Wikimapia (2016). The Strait of Tiran, available at: Wikimapia.org

13. World Map (2017). The Package of the Middle East Thematic Maps, available at: http://worldmap.harvard.edu/maps/10759

14. ww.moderndiplomacy.eu/index.php?option=com_k2&view=item&id=1530:court-rejects-red-sea-islands-transfer-from-egypt-to-saudi-arabia&Itemid=139

15. www.al-monitor.com/pulse/afp/2016/09/egypt-saudi-court-diplomacy.html

16. www.counterjihadreport.com/2016/04/13/israel-says-it-gave-written-consent-to-saudi-island-transfer

17. www.euronews.com/2016/04/15/protests-in-cairo-over-egypt-saudi-tiran-and-sanafir-island-deal

18. www.jimmycarterlibrary.gov/documents/campdavid/frame.phtml

19. www.projectsforegypt.com/egypt---saudi-causeway.html

20. www.projectsforegypt.com/railway-project---big-picture.html