جغرافیای سیاسی
نرگس حجی پناه؛ سید هادی زرقانی؛ امید علی خوارزمی
چکیده
این پژوهش با روش «مروری سیستماتیک» به دنبال بررسی جایگاه «منابع آب» در پژوهش‌های آمایش سرزمین است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ مقالات علمی پژوهشی در زمینۀ آمایش سرزمین است که در طول 41 سال گذشته در پایگاه اطلاعات علمی نمایه شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد در چهار دهۀ گذشته فقط 12 درصد مقالات آمایش مرتبط با موضوع آب ...
بیشتر
این پژوهش با روش «مروری سیستماتیک» به دنبال بررسی جایگاه «منابع آب» در پژوهش‌های آمایش سرزمین است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ مقالات علمی پژوهشی در زمینۀ آمایش سرزمین است که در طول 41 سال گذشته در پایگاه اطلاعات علمی نمایه شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد در چهار دهۀ گذشته فقط 12 درصد مقالات آمایش مرتبط با موضوع آب بوده است. زمینۀ مطالعاتی غالب مقالات «تعیین کاربری‌های بهینه، بررسی وضعیت منابع آبی، تحلیل سیستمی سیاست‌های آمایش سرزمین در مواجه با کم‌آبی، تأثیر فعالیت‌های انسانی در بحرانهای کمی و کیفی آب» می‌باشد. ازنظر روش پژوهش، اکثر مقالات از روش‌های کمّی به‌ویژه از نرم‌افزارهای آماری استفاده کرده‌اند و توجه کمی به مصاحبه‌های حضوری با ذی‌نفعان حوزۀ آب و مردم محلی و کارشناسان شده است. از حیث مجلات، درمجموع 19 مجله در حوزۀ مقالات آمایشی مرتبط با آب فعال بوده‌اند که مجلۀ«آمایش سرزمین» رتبه اول را دارد. از حیث روند زمانی، در دهۀ 60 و 70 شمسی، مقالات مرتبط با آب کمترین تعداد را داشته و از دهۀ 80 روند افزایشی شروع و در دهۀ 90 به اوج خود رسیده است. درنهایت در بخش راهکارها بر مواردی چون «بازچرخانی منابع آبی، آمایش منابع آب به‌جای آمایش فعالیت‌ها، کشاورزی مکانیزه، استفاده از رویکرد آمایش سرزمین خطر مدار و آمایش سبز، منطبق کردن کاربری‌ها بر ظرفیت اکولوژیکی مناطق» تأکید شده است.
جواد حمیدی راوری؛ فرهاد حمزه؛ علی بیژنی
چکیده
همواره در معادلات منطقه ای جغرافیایی ، بازیگران منطقه ای در تلاشند قلمرو ژئوپلیتیکی خود را گسترش دهند . در این میان همواره کشورهای ترکیه ، عربستان ، قطر و ایران در راستای افزایش نفوذ و قدرت گیری در این معادلات هر یک از تاکتیک های خاص و گروه های مختلف استفاده نمودند که در این زمینه در طی سال های اخیر حزب الله لبنان که از مهمترین همپیمانان ...
بیشتر
همواره در معادلات منطقه ای جغرافیایی ، بازیگران منطقه ای در تلاشند قلمرو ژئوپلیتیکی خود را گسترش دهند . در این میان همواره کشورهای ترکیه ، عربستان ، قطر و ایران در راستای افزایش نفوذ و قدرت گیری در این معادلات هر یک از تاکتیک های خاص و گروه های مختلف استفاده نمودند که در این زمینه در طی سال های اخیر حزب الله لبنان که از مهمترین همپیمانان جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود ، توانسته به پیروزی های چشم گیری دست پیدا کند و به موازنه آن جایگاه ژئوپلیتیکی ایران را نیز گسترش دهد . در همین زمینه پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و کاربردی به قدرت منطقه ای حزب الله در ارتقاء جایگاه ژئوپلیتیک ایران پرداخته است . جامعه آماری پژوهش از کلیه کارشناسان نظامی و ژئوپلیتیک تشکیل شده که حجم نمونه آن تعداد 40 نفر تخمین زده شد .در راستای تحلیل یافته ها نیز از آزمون های بینومال تست ، میانگین و همبستگی پیرسون در نرم افزار spss استفاده گردید . پرسش اصلی پژوهش حاضر این مساله است که چه رابطه ای میان قدرت منطقه ای حزب الله و ارتقاء جایگاه ژئوپلیتیک ج ا ایران وجود دارد؟ نتایج نشان داد که میان قدرت منطقه ای حزب الله و خروج نیروهای آمریکایی از خاورمیانه و کاهش نفوذهای عربستان ، اسرائیل ، امارات و قطر رابطه مستقیمی وجود دارد و افزایش قدرت حزب الله پیروزی ایران در بحران سوریه و معادلات سیاسی منطقه خاورمیانه را در پی داشته است .
جواد حمیدی راوری؛ فرهاد حمزه؛ علی بیژنی
چکیده
همواره در طول تاریخ، جغرافیدانان سیاسی توجه ویژه‌ای به تأثیرات منطقه خاورمیانه بر قدرت‌های جهانی و تأثیرات بحرانهای خاورمیانه بر توازن قوا در سطوح منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای داشته‌اند و در طی سال‌های اخیر، بحران جنگ داخلی سوریه و تحولات ناشی از آن ازجمله تحولاتی بوده است که این کشور را به اردوگاه تازه‌ای در راستای رقابت‌های استراتژیک ...
بیشتر
همواره در طول تاریخ، جغرافیدانان سیاسی توجه ویژه‌ای به تأثیرات منطقه خاورمیانه بر قدرت‌های جهانی و تأثیرات بحرانهای خاورمیانه بر توازن قوا در سطوح منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای داشته‌اند و در طی سال‌های اخیر، بحران جنگ داخلی سوریه و تحولات ناشی از آن ازجمله تحولاتی بوده است که این کشور را به اردوگاه تازه‌ای در راستای رقابت‌های استراتژیک تبدیل کرده است و پروژه بی‌ثبات‌سازی سوریه به‌واسطه تحرکات غرب، به‌عنوان عامل در راستای تضعیف جبهه مقاومت و مهار منطقه‌ای ایران مطرح شد.ازاین‌رو بحران سوریه عرصه حضور بازیگران منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای منطقه خاورمیانه را فراهم آورد. حزب‌الله لبنان نیز که از متحدان جمهوری اسلامی ایران و جبهه مقاومت محسوب می‌شود، نقش پررنگی را در پیروزی جبهه مقاومت در تقابل با نیروهای مخالف رژیم سوریه ایفا نمود و در همین زمینه پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و کاربردی به تحلیل نقش حزب‌الله لبنان در اهداف منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر جنگ داخلی سوریه پرداخته است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این مساله است که مهمترین دستاوردهای حزب‌الله لبنان در جنگ داخلی سوریه چه بوده است و حزب‌الله لبنان در اهداف منطقه‌ای ایران چه نقشی را ایفا نموده است؟ نتایج نشان داد که دستاوردهای نظامی و راهبردی از مهمترین دستاوردهای حزب‌الله لبنان در جنگ داخلی سوریه بوده است که در این راستا حزب‌الله لبنان توانسته است در اهداف منطقه‌ای ایران نقشی مؤثر ایفا نماید.
محسن جان پرور؛ آرش قربانی سپهر؛ محمدرضا میرشکاری
چکیده
جهان امروز شاهد پیشرفتها و تغییرات در عرصه های مختلفی بوده است. این تغییرات در عرصه فناوری ها، علم و غیره اگر چه با هدف رفاه و آسایش انسانها به انجام رسیده است اما در کنار خود، به نوعی زمینه شکلگیری بحرانهای جدید در حوزه‌های مختلف را فراهم آورده است. به بیانی دیگر، تحولات ناشی از پیشرفت در حوزه های مختلف جهت رفاه و آسایش انسانها، ...
بیشتر
جهان امروز شاهد پیشرفتها و تغییرات در عرصه های مختلفی بوده است. این تغییرات در عرصه فناوری ها، علم و غیره اگر چه با هدف رفاه و آسایش انسانها به انجام رسیده است اما در کنار خود، به نوعی زمینه شکلگیری بحرانهای جدید در حوزه‌های مختلف را فراهم آورده است. به بیانی دیگر، تحولات ناشی از پیشرفت در حوزه های مختلف جهت رفاه و آسایش انسانها، زمینه شکلدهی به اشکال جدیدی از بحرانها را فراهم آورده است. تحقیق حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر یافته های کتابخانه ای تلاش کرده است که مهمترین بحرانها در عصر حاضر را مورد شناسایی قرار بدهد. نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان دهنده آن است که با وجود تعدد بحرانها در عصر حاضر شش بحران پایهای در قرن 21 به صورت غالب، جهان را تحت سیطره خود درآورده و سرچشمه سایر بحرانها خواهد بود. این بحرانها عبارتند از تغییرات اقلیمی، انرژی، غذا، آب، جنگلها و ناپایداری شهرها. شناخت این بحرانهای پایهای در قرن حاضر کمک خواهد کرد که ریشه سایر بحرانها شناسایی شده و به صورت اساسی با بحرانهای پیشرو جوامع انسانی برخورد شود.
