با همکاری انجمن ژئوپلیتیک ایران

نوع مقاله : مقالات علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد

3 استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

10.22067/pg.2024.89682.1307

چکیده

مسائل مرتبط با منابع آب فرامرزی یک چالش سیاسی-اجتماعی و در نهایت زیست‌محیطی محسوب می‌شود، زیرا دسترسی به آب شیرین و مدیریت بهینه‌ی آن می‌تواند به‌عنوان یک ابزار قدرت در روابط بین کشورهای مختلف و درون جوامع عمل نماید. دیپلماسی آب به عنوان یک فرایند می‌تواند برای رفع تنش‌های مرتبط با آب و تسهیل همکاری میان کشورها دارای منابع آب مشترک عمل نماید. اما این مفهوم جدید و نوظهور برای ارائه‌ی یک فرایند از پشتوانه‌ی نظری و علمی کافی برخوردار نیست. به همین جهت در این مقاله با بسط مفهومی دیپلماسی آب تلاش کردیم گام‌به‌گام مسیرهای دیپلماسی آب را برای زمینه‌های مختلف و اقدامات دیپلماسی آب مرتبط به عملکرد را در نهایت به‌صورت نقشه‌راه دیپلماسی آب ارائه دهیم. برای این منظور ابتدا رویکردهای موجود در دیپلماسی آب را با روش توصیفی-تحلیلی مورد بحث قرار دادیم و با یافتن مولفه‌های کانونی در دیپلماسی آب شامل بازیگران، منافع و قدرت، نقشه‌راه دیپلماسی آب را مبتنی بر مزایای رویکردها ارائه دادیم. بنابراین نقشه‌راه دیپلماسی آب، انتقال شرایط موجود به وضعیت مطلوب است که با بهره‌گیری از دیپلماسی می‌تواند به تنظیم روابط میان کشورها و نهادهای مختلف کمک کند و به طراحی راهکارها و چارچوب‌های راهبردی می‌پردازد که از طریق آن به ایجاد همکاری‌ها، توافق‌ها و گفت‌وگوهای مؤثر میان کشورها، به سمت همکاری و پایداری در زمینه‌ی آب منجر خواهند شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

CAPTCHA Image