نوع مقاله : مقالات علمی -پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه تهران
2 دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران
چکیده
ذات و ماهیت ژئوپلیتیک با قدرت پیوند مستحکم و ناگسستنی دارد. همه کشورها در منظومههای متعدد متبلور از نظریه‌های ژئوپلیتیکی برای بقاء و ارتقاء در ساختار نظم سلسله‌مراتبی قدرت با هم به رقابت میپردازند. چین از سال 2013 م. و به دنبال رشد سریع اقتصادی، برای تقویت جایگاه خود در نظم جدید جهانی، ابتکاری تحت عنوان «جادّۀ ابریشم جدید» یا «ابتکار کمربند و جادّه » را کلید زد و در سالهای پس از آن با اهتمام حداکثری به‌دنبال استیلای این پروژه در قاعدۀ جهانی است. پیوستن کشورهای متعدد به این طرح در کنار قدرت روزافزون چین، نگرانی سایر قدرتهای جهانی را نیز در پی داشته است. از این رو اتحادیه اروپا برای رقابت با این پروژه، «طرح دروازۀ جهانی » را مطرح ساخت و به‌دنبال برنامهریزی و اجرای آن است. همین مسئله موجب شکلگیری یک رقابت ژئوپلیتکی در سطح بینالمللی شده است. پژوهش حاضر با ماهیّت تحلیلی ـ تبیینی با مطالعه مستندات طرحهای مذکور در کنار سایر منابع فارسی و لاتین با روش پژوهش کیفی به‌دنبال بررسی رقابت ژئوپلیتیکی شکل گرفته میان طرحهای مذکور است. یافتههای پژوهش نشاندهندۀ این موضوع است که مُبدعین این طرحهای ژئوپلیتیک‌مبنا با شبکهسازی در سطح جهانی و تمرکز بر بنادر و دریاها و مسئله انرژی به‌دنبال توسعۀ ارزشهای خود در مقیاس کروی میباشند. پس از بررسی وجوه افتراق و اشتراک طرحها و چالشهای پیش رو مشخص شد که «عمق راهبردی تقابل رقابت ژئوپلیتیکی هر دو طرح قارۀ آفریقا» میباشد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)
ارسال نظر در مورد این مقاله