جغرافیای سیاسی
نرگس حجی پناه؛ سید هادی زرقانی؛ امید علی خوارزمی
چکیده
این پژوهش با روش «مروری سیستماتیک» به دنبال بررسی جایگاه «منابع آب» در پژوهشهای آمایش سرزمین است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ مقالات علمی پژوهشی در زمینۀ آمایش سرزمین است که در طول 41 سال گذشته در پایگاه اطلاعات علمی نمایه شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد در چهار دهۀ گذشته فقط 12 درصد مقالات آمایش مرتبط با موضوع آب ...
بیشتر
این پژوهش با روش «مروری سیستماتیک» به دنبال بررسی جایگاه «منابع آب» در پژوهشهای آمایش سرزمین است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ مقالات علمی پژوهشی در زمینۀ آمایش سرزمین است که در طول 41 سال گذشته در پایگاه اطلاعات علمی نمایه شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد در چهار دهۀ گذشته فقط 12 درصد مقالات آمایش مرتبط با موضوع آب بوده است. زمینۀ مطالعاتی غالب مقالات «تعیین کاربریهای بهینه، بررسی وضعیت منابع آبی، تحلیل سیستمی سیاستهای آمایش سرزمین در مواجه با کمآبی، تأثیر فعالیتهای انسانی در بحرانهای کمی و کیفی آب» میباشد. ازنظر روش پژوهش، اکثر مقالات از روشهای کمّی بهویژه از نرمافزارهای آماری استفاده کردهاند و توجه کمی به مصاحبههای حضوری با ذینفعان حوزۀ آب و مردم محلی و کارشناسان شده است. از حیث مجلات، درمجموع 19 مجله در حوزۀ مقالات آمایشی مرتبط با آب فعال بودهاند که مجلۀ«آمایش سرزمین» رتبه اول را دارد. از حیث روند زمانی، در دهۀ 60 و 70 شمسی، مقالات مرتبط با آب کمترین تعداد را داشته و از دهۀ 80 روند افزایشی شروع و در دهۀ 90 به اوج خود رسیده است. درنهایت در بخش راهکارها بر مواردی چون «بازچرخانی منابع آبی، آمایش منابع آب بهجای آمایش فعالیتها، کشاورزی مکانیزه، استفاده از رویکرد آمایش سرزمین خطر مدار و آمایش سبز، منطبق کردن کاربریها بر ظرفیت اکولوژیکی مناطق» تأکید شده است.
نرگس حجی پناه؛ سید هادی زرقانی؛ امید علی خوارزمی
چکیده
اتخاذ سیاست تمرکززدایی و ایجاد و توسعه سازمانها و نهادهای محلی، ازجمله ویژگیهای سازماندهی سیاسی فضا در قرن حاضر است که گرایش فزایندهای نسبت به آن در سراسر دنیا مشاهده میشود. یکی از دلایل این امر، آن است که بسیاری از کشورها سیاست تمرکززدایی را بهعنوان روشی برای بهبود عملکرد بخش عمومی و رشد اقتصادی به کار میبرند. با توجه به ...
بیشتر
اتخاذ سیاست تمرکززدایی و ایجاد و توسعه سازمانها و نهادهای محلی، ازجمله ویژگیهای سازماندهی سیاسی فضا در قرن حاضر است که گرایش فزایندهای نسبت به آن در سراسر دنیا مشاهده میشود. یکی از دلایل این امر، آن است که بسیاری از کشورها سیاست تمرکززدایی را بهعنوان روشی برای بهبود عملکرد بخش عمومی و رشد اقتصادی به کار میبرند. با توجه به نقش مطلوب و کاربرد مؤثر روش تفکر سیستمی در مطالعه و تحلیل حوزههای مختلف اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی، در این مقاله به بررسی سیستمی نقش عوامل اقتصادی در شکلگیری دولت محلی با تأکید بر ایران پرداخته شده است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و استنباطی است. گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانهای و میدانی انجام شده است. در بخش مطالعات میدانی از دو روش کمی و کیفی استفاده شده است. در بخش کمی جامعه آماری صاحبنظران بحث دولت محلی میباشند که بر اساس برآورد محقق تعداد 40 نفر میباشند. در قسمت کیفی 7 نفر از صاحبنظران بحث دولت محلی به روش گلوله برفی برای مصاحبه انتخاب شدند. برای میزان تأثیر عوامل اقتصادی- مالی در شکلگیری دولت محلی در ایران از آزمون t تک نمونه و برای اولویتبندی میزان تأثیر هر یک از عوامل مربوط به بعد اقتصادی- مالی از آزمون فریدمن استفادهشده است. بهمنظور ترسیم دیاگرامهای علی و معلولی بر اساس تفکر سیستمی از نرمافزار Vensim استفادهشده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که میزان تأثیر عوامل اقتصادی- مالی برای شکلگیری دولت محلی در ایران متوسط به پایین است و وضعیت موجود این بُعد برای شکلگیری دولت محلی در ایران ضعیف است.