روح اله اسدی؛ هدیه حسن نیا بدرآباد
چکیده
امروزه، سازمان‌های غیردولتی[1] (NGO) به‌طور فزاینده‌ای در کنار دولت در فرآیندهای توسعه به ذینفعانی مهم تبدیل‌شده‌اند. با افزایش مشکلات محیط‌زیست در ابعاد مختلف آن در ایران، سازمان‌های مردم‌نهاد (سمن) زیست‌محیطی نیز گسترش‌یافته‌اند. این مقاله با روشی توصیفی _ تبیینی تلاش دارد بررسی نسبتاً جامعی از مشکلات این نهادها در کشور ارائه ...
بیشتر
امروزه، سازمان‌های غیردولتی[1] (NGO) به‌طور فزاینده‌ای در کنار دولت در فرآیندهای توسعه به ذینفعانی مهم تبدیل‌شده‌اند. با افزایش مشکلات محیط‌زیست در ابعاد مختلف آن در ایران، سازمان‌های مردم‌نهاد (سمن) زیست‌محیطی نیز گسترش‌یافته‌اند. این مقاله با روشی توصیفی _ تبیینی تلاش دارد بررسی نسبتاً جامعی از مشکلات این نهادها در کشور ارائه داده و نتایج آن را با نظریه جامعه منشوری ریگز[2] تحلیل نماید. جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت اسنادی و پیمایشی در قالب پرسشنامه‌ای با هفت بُعد و 45 گویه بوده است. نتایج نشان می‌دهد بیشترین مشکلات در رابطه‌ی سمن‌ها با نهادهای دولتی و عمومی (با میانگین 4.29) و پس‌ازآن در ابعاد قانونی (با میانگین 4.25)، ساختاری (با میانگین 4.20) و مدیریتی (با میانگین 4.17) هست. از سوی دیگر مشکلات گفته‌شده، در درون سمن‌ها و بین سمن‌ها نیز مشکلاتی را به وجود آورده است که نتوانسته‌اند آن‌گونه که باید، در راستای اهداف خود گام بردارند و درگیر مسائل درونی خود نیز شده‌اند. با توجه به مقدار آماره KMO برابر با 80/0 و سطح معنی‌داری کمتر از 05/0 در آزمون بارتلت، انجام تحلیل عاملی بر روی متغیرها امکان‌پذیر بوده و متغیرها امکان عامل شدن را داشته‌اند. عامل‌های نهایی نیز توانسته‌اند میزان واریانس بیشتر از 50/0 را برای هر متغیر تبیین کنند. با توجه به سه ویژگی اصلی نظریه جوامع منشوری ریگز (ناهمگنی، فرم‌گرایی و تداخل عملکردی) و مشکلات سمن‌های زیست‌محیطی می‌توان گفت که در کشورهایی که با ضعف تاریخی شاخص‌های مردم‌سالارانه و ساختار بسیط و متمرکز سیاسی مواجه هستند، اساساً وجود سازمان‌های غیردولتی، خوشایند چنین ساختارهایی نیست. ازاین‌رو قوانین و مقررات و نیز ساختار دولتی و سازمانی حمایت چندانی از شکل‌گیری، تقویت و توسعه این تشکل‌ها انجام نمی‌دهند. از سوی دیگر وقتی ساختارهای قانونی حمایت کافی از فعالیت سمن‌ها نداشته باشند و مسیرهای قانونی مشخص در فرایند فعالیت این نهادها وجود نداشته باشد، اعمال سلیقه از سوی افراد در دستگاه‌های دولتی افزایش پیدا می‌کند.
سیدجواد موسوی زارع؛ سید هادی زرقانی؛ مصطفی امیر فخریان
چکیده
قدرت نرم و تجلی آن از جمله مباحثی است که به یاری جوزف نای به محافل دانشگاهی و سیاستگذاری راه پیدا کرده است.علیرغم اقبال گسترده به این مفهوم، عدم تبیین نظری دقیق از سوی نای، ابهامات متعددی را حول این شکل از قدرت رقم زده است.به طوریکه باوجود انبوهی از ادبیات، پژوهشگران هنوز درک کامل از ماهیت قدرت نرم ندارند. اینکه به واقع قدرت نرم چیست؟ ...
بیشتر
قدرت نرم و تجلی آن از جمله مباحثی است که به یاری جوزف نای به محافل دانشگاهی و سیاستگذاری راه پیدا کرده است.علیرغم اقبال گسترده به این مفهوم، عدم تبیین نظری دقیق از سوی نای، ابهامات متعددی را حول این شکل از قدرت رقم زده است.به طوریکه باوجود انبوهی از ادبیات، پژوهشگران هنوز درک کامل از ماهیت قدرت نرم ندارند. اینکه به واقع قدرت نرم چیست؟ و از چه عناصری شکل گرفته است؟ مسائلی است که هنوز پاسخ معتبری برای آنها یافت نشده .به همین منظور این پژوهش با اتکا بر نظریه داده بنیاد و تحلیل محتوا درصدد فهم عناصر موثر بر این قدرت در سطح دولت-ملت هاست.بر این اساس یافته های علمی پژوهش حاکی از این دارد اگر عناصر قدرت نرم را دستِ کم به منابع، ابزار، ذهنیت بازیگران، رفتار، آثار و حرکات بازیگران تحت اعمال قدرت محدود نماییم.در یک برداشت کلی قدرت نرم در سطح دولت- ملت ها عبارت است از: فرایندی که در آن محرک ها(منابع مادی و معنوی) یک کشور از طریق رفتار جذاب و در قالب ابزاری غیر خشونت آمیز(انواع و اشکال دیپلماسی)روی افکار مردم(نخبگان و عامه مردم) تاثیر گذاشته و موجب آثار، حرکات و رفتار و... در راستای تغییر ذهنیت و رفتار جامعه هدف، نسبت به کشور اعمال کننده می شود
محمود مبارکشاهی؛ محمد رضا حافظ نیا؛ ریباز قربانی نژاد؛ ابراهیم رومینا
چکیده
29 سال از تشکیل اولین دولت ناحیه‌ای در بخشی از مناطق کردنشین عراق شامل استان‌های اربیل، سلیمانیه، دهوک و حلبچه می‌گذرد. اقلیم کردستان و دولت منطقه‌ای آن از زوایای مختلفی موردمطالعه و بررسی واقع‌شده است؛ اما تاکنون از منظر هستی‌شناسی، موردبررسی و مطالعه واقع نگردیده است؛ این مقاله در پی بررسی و شناخت هستی‌شناسی این دولت ناحیه‌ای ...
بیشتر
29 سال از تشکیل اولین دولت ناحیه‌ای در بخشی از مناطق کردنشین عراق شامل استان‌های اربیل، سلیمانیه، دهوک و حلبچه می‌گذرد. اقلیم کردستان و دولت منطقه‌ای آن از زوایای مختلفی موردمطالعه و بررسی واقع‌شده است؛ اما تاکنون از منظر هستی‌شناسی، موردبررسی و مطالعه واقع نگردیده است؛ این مقاله در پی بررسی و شناخت هستی‌شناسی این دولت ناحیه‌ای از منظر «ماهیت و چیستی» و «چرایی و ضرورت» میباشد. این پژوهش ازلحاظ ماهیت، توصیفی-تحلیلی میباشد. در این تحقیق روش‌گردآوری اطلاعات، با توجه به نوع و ابعاد آن به‌صورت کتابخانه‌ای میباشد و در تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از روش کیفی استفاده‌شده است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد عوامل مؤثر در تبیین هستی‌شناسی دولت ناحیه‌ای کردستان – عراق چندعاملی بوده که برخی از عوامل نقش پایه‌ای و زیربنایی داشته‌اند. مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در فرایند شکل‌گیری دولت ناحیه‌ای کردستان، مسئله‌ی هویت طلبی ناحیه‌ای بوده است. هویت طلبی ناحیه‌ای زمینه‌ساز شکل‌گیری اندیشه ناسیونالیسم قومی و به‌تبع آن مطالبه‌ی حق تعیین سرنوشت با توجه به تمایزات جغرافیایی و فرهنگی میان کردستان و سایر بخش‌های عراق و در چهارچوب الگوهای رایج در سازمان‌دهی سیاسی فضا یعنی خودمختاری و فدرالیسم بوده است.
احمدرضا یزدانی؛ پروانه زیویار؛ بهمن کارگر
چکیده
نوشتار حاضر درصدد پاسخ به این سوال است که با توجه به پتانسیل کالبدی و فرهنگی پهنه خیابان لاله‌زار و قدمت تجاری، فرهنگی، هنری و سیاحتی این محدوده، «عناصر و عوامل فرهنگی چه نقشی در بازآفرینی شهری در بافت لاله‌زار دارد؟» بر این اساس هدف از این مقاله شناسایی ساختار حاکم بر بافت قدیمی لاله‌زار و ارائه راه‌کارهایی برای بازآفرینی ...
بیشتر
نوشتار حاضر درصدد پاسخ به این سوال است که با توجه به پتانسیل کالبدی و فرهنگی پهنه خیابان لاله‌زار و قدمت تجاری، فرهنگی، هنری و سیاحتی این محدوده، «عناصر و عوامل فرهنگی چه نقشی در بازآفرینی شهری در بافت لاله‌زار دارد؟» بر این اساس هدف از این مقاله شناسایی ساختار حاکم بر بافت قدیمی لاله‌زار و ارائه راه‌کارهایی برای بازآفرینی فرهنگ مبنا است. انگاره «بازآفرینی فرهنگ مبنا» به عنوان گزینه ای موفق در عرصه «مرمت و حفاظت شهری» است. در این رویکرد، «ایجاد شهر- فرهنگ» و «شهر- رویداد» در باززنده‌سازی بافت‌های قدیمی که به لحاظ قدمت تاریخی، میراث کالبدی سرشار از یادمان های تاریخی است نقش محوری ایفا می نماید. روش مطالعه کیفی و ابزار اصلی آن مصاحبه عمیق و تحلیل داده‌ها با استفاده از مدل SWOT است. بر اساس این روش، نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای پیش روی ساختار جتماعی، فرهنگی، اقتصادی، فعالیت‌های همگانی، سیما و منظر، تردد و دسترسی و محیط زیست محدوده‌ی خیابان لاله‌زار شناسایی و تحلیل شده است. نتایج حاکی است که نقاط ضعف زیادی در مقابل نقاط قوت و در مقابل فرصت‌های بیشتری در مقابل تهدیدهای پیش روی محله لاله‌زار وجود دارد. بنابراین لازم است که با ارائه راهبردهای مناسب از جمله راهبردهای متمرکز و با تأکید بر بهبود وضع موجود، در جهت از بین بردن نقاط ضعف و خنثی کردن تهدیدهای موجود اقدام نمود تا در زمینه بازآفرینی شهری به وضعیت مطلوب‌تری دست یافت. با هدف بازآفرینی فرهنگ‌مبنا وضعیت نهایی راهبردی محدوده بیشتر به سوی تامین زیرساخت‌های تجدید حیات مکان‌های فرهنگی بافت قدیم و احیای خاطره جمعی است. تحقق این سیاست با اقداماتی از قبیل تغییر کاربری‌ها و پویایی ابنیه قدیمی، به ایجاد کاربری‌های فرهنگی تفریحی باورپذیر منجر می‌شود.
محمد رضا حافظ نیا؛ سیروس احمدی نوحدانی؛ مهدی نوری روستای
چکیده
ترانزیت عامل مهمی برای افزایش قدرت ملی کشورها است. ایران با داشتن موقعیت گذرگاهی در موقعیت مطلوبی قرارداد و علیرغم ظرفیتها و پارامترهای جغرافیایی، در بهره‌برداری از این ظرفیت با وضعیت مطلوب فاصله زیادی دارد. در این پژوهش با گردآوری اطلاعات و ارزیابی یافته‌های به‌دست‌آمده از منابع کتابخانه‌ای و میدانی ضمن ارزیابی حجم فعلی ترانزیت ...
بیشتر
ترانزیت عامل مهمی برای افزایش قدرت ملی کشورها است. ایران با داشتن موقعیت گذرگاهی در موقعیت مطلوبی قرارداد و علیرغم ظرفیتها و پارامترهای جغرافیایی، در بهره‌برداری از این ظرفیت با وضعیت مطلوب فاصله زیادی دارد. در این پژوهش با گردآوری اطلاعات و ارزیابی یافته‌های به‌دست‌آمده از منابع کتابخانه‌ای و میدانی ضمن ارزیابی حجم فعلی ترانزیت (نفتی و غیرنفتی) ایران و همچنین مقایسه عملکرد ایران با سایر مسیرهای ترانزیتی، به بررسی وضعیت گذرگاهی ایران و نقش آن بر درآمد ملی و همچنین قدرت ملی پرداخته‌شده است. در این زمینه پرسشنامه‌ای طراحی‌شده شامل 8 مؤلفه که هرکدام از متغیرها با روش‌های آماری و با استفاده از نرم‌افزار spss مورد تحلیل و ارزیابی قرارگرفته‌اند. با توجه به یافته‌های پژوهش، می‌توان نتیجه گرفت که استفاده از موقعیت گذرگاهی کشور در افزایش قدرت کنترلی و نیز تأمین امنیت ملی نقش بسزایی دارد. همچنین باعث تولید شغل و افزایش درآمد و ارزآوری می‌شود که خود عاملی برای رونق اقتصادی است؛ بنابراین، با توجه به اینکه هرکدام از شاخص‌ها و پارامترهای مطرح‌شده در افزایش قدرت ملی نقش دارند می‌توان نتیجه گرفت که کشور ایران می‌تواند با استفاده از موقعیت گذرگاهی، قدرت ملی خود را افزایش دهد و منزلت ژئوپلیتیکی خود را نیز بهبود بخشد.
احمد ساعی؛ سیدعبدالرحیم احمدی؛ مسعود مطلبی؛ رضا کاویانی
چکیده
شرایط نسبتاً خوب و مناسب ژئواکونومیک، منابع فراوان نفت و گاز و مزیت‌های نسبی بالفعل و بالقوه فراوان استان خوزستان، ایجاب می‌کند این استان به یکی از توسعه‌یافته‌ترین مناطق کشور تبدیل شود، اما این مهم تاکنون محقق نشده است. تحقیق پیش رو سعی دارد موضوع را واکاوی نماید. اگرچه مؤلفه‌ها و عوامل مختلفی می‌توانند در توسعه‌نیافتگی این ...
بیشتر
شرایط نسبتاً خوب و مناسب ژئواکونومیک، منابع فراوان نفت و گاز و مزیت‌های نسبی بالفعل و بالقوه فراوان استان خوزستان، ایجاب می‌کند این استان به یکی از توسعه‌یافته‌ترین مناطق کشور تبدیل شود، اما این مهم تاکنون محقق نشده است. تحقیق پیش رو سعی دارد موضوع را واکاوی نماید. اگرچه مؤلفه‌ها و عوامل مختلفی می‌توانند در توسعه‌نیافتگی این منطقه، دخیل و تأثیرگذار باشند، اما فرضیه مقاله، سیاستگذاری و تصمیم‌گیری‌های نادرست نخبگان و استمرار ساخت دولت رانتیر از علل مهم توسعه‌نیافتگی استان برشمرده و بر آن تأکید می‌کند. هدف این پژوهش، تحلیل، تبیین و واکاوی پیامدهای سیاستگذاری توسعه اقتصادی دولت نهم و دهم در استان خوزستان است. سیاست‌های اقتصادی دولت مشارالیه به دلایلی چون عدم توجه به الزامات عقلانیت عملی و اقتصادی و توجه بیش‌ازاندازه به الزامات عقلانیت سیاسی، متفاوت ازآنچه وعده داده شد و انتظار می‌رفت، عملیاتی شده است. یافته‌های تحقیق، نشان می‌دهد براثر سیاستگذاری دولت یادشده، بیش از پنجاه‌درصد از مراکز و واحدهای مهم صنعتی و تولیدی استان خوزستان دچار چالش‌های جدی و اساسی مانند؛ رکود، تعطیلی و یا توقف اجباری درروند تولید گردیدند. چالش‌های مذکور، موجب تنزل شاخص‌های توسعه و به دنبال آن، باعث بروز ناهنجاری‌های اجتماعی و تضییع سرمایه‌ها و حقوق بین نسلی شدند. روش تحقیق، ترکیبی از نوع توصیفی- تحلیلی با استفاده از تجزیه‌وتحلیل داده‌های گردآوری‌شده به روش کتابخانه‌ای و پیمایشی از نوع ارائه پرسشنامه و مصاحبه حضوری است.
