جغرافیای سیاسی
محمد رئوف حیدری فر؛ اقبال پاهکیده؛ ناصر کاکاویسی
چکیده
غرب آسیا از جمله مناطق ژئوپلیتیکی است که سرشار از منابع انرژی، موقعیت راهبردی ویژه، تنوع قومی، نژادی و مذهبی است. رویکردهای ژئواکونومیک ابتدای قرن بیست و یکم که به‌صورت رویکردی نوین در مسائل راهبردی درآمد و برای رقابت بین قدرت‌ها استفاده شد، غرب آسیا را به یکی از مناطق ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک تبدیل کرد که جولانگاه کشمکش‌ها و ...
بیشتر
غرب آسیا از جمله مناطق ژئوپلیتیکی است که سرشار از منابع انرژی، موقعیت راهبردی ویژه، تنوع قومی، نژادی و مذهبی است. رویکردهای ژئواکونومیک ابتدای قرن بیست و یکم که به‌صورت رویکردی نوین در مسائل راهبردی درآمد و برای رقابت بین قدرت‌ها استفاده شد، غرب آسیا را به یکی از مناطق ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک تبدیل کرد که جولانگاه کشمکش‌ها و رقابت‌های ژئواستراتژیک و ژئوانرژی شده است. این پژوهش بر آن است تا سیاست خارجی چین و روسیه را طی دو دهه اخیر در زمینه های مختلف سیاسی، اقتصادی، دیپلماتیک و... و تأثیر آن را بر ایران و سایر کشورهای غرب آسیا مورد ارزیابی قرار دهد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. دست یابی به اطلاعات اولیه پژوهش با استفاده از روش های کتابخانه ای انجام شده است. فرض اصلی تحقیق این است که روسیه و چین به دنبال کسب منافع ملی و افزایش قدرت خود از طریق حضور پررنگ تر از گذشته در غرب آسیا بوده و به میزان بسیار کمی به افزایش وزن ژئوپلیتیک ایران توجه دارند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که سیاست خارجی چین و روسیه در مورد رخدادهای مهم غرب آسیا در بازه دو دهه اخیر (به ویژه برجام، خروج امریکا از برجام، بحران سوریه و...) امنیت ملی کشورمان را تهدید کرده است، هم چنین تفاوت در سیاست خارجی چین و روسیه منافع ملی ایران و غرب آسیا را با چالش روبرو ساخته است ؛ البته هدف مشترک چین و روسیه تسلط بر منابع طبیعی و افزایش حوزه نفوذ خود بوده که تحت عنوان
محمد رئوف حیدری فر؛ نگین رسولی
چکیده
استراتژی و هنجار امریکا در بخش سیاسی در برخورد با کشورها به شکل یکسانی نیست و دارای ماهیتی متفاوت می‌باشد؛ استراتژی ایالات‌متحده در خاورمیانه به‌عنوان یکی از مستعدترین مناطق ژئوپلیتیکی و ژئواکونومی نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. مذاهب متفاوت، منابع نفت و گاز، تشکیل کشور اسرائیل(رژیم صهیونیستی)، رقابت‌های منطقه‌ای و جهانی ...
بیشتر
استراتژی و هنجار امریکا در بخش سیاسی در برخورد با کشورها به شکل یکسانی نیست و دارای ماهیتی متفاوت می‌باشد؛ استراتژی ایالات‌متحده در خاورمیانه به‌عنوان یکی از مستعدترین مناطق ژئوپلیتیکی و ژئواکونومی نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. مذاهب متفاوت، منابع نفت و گاز، تشکیل کشور اسرائیل(رژیم صهیونیستی)، رقابت‌های منطقه‌ای و جهانی قدرت‌های بزرگ مانند چین و روسیه، مسائل هسته‌ای ایران و غیره سبب شده امریکا در معادلات بین‌المللی خود توجه بیشتری به خاورمیانه داشته باشد. در این پژوهش علت تغییر و تنوع استراتژی‌های ایالات‌متحده امریکا در قبال خاورمیانه با محوریت ایران بررسی می‌شود. روش پژوهش از نوع توصیفی – میدانی می‌باشد و فرضیات آن با استفاده از روش آماری همبستگی اسپرمن، مدل نزدیک‌ترین فاصله تا راه‌حل ایدئال(topsis) و ژئوکالچر شیعه و تنظیم پرسشنامه موردبررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد آنچه بیش از همه موجب اتخاذ استراتژی‌های متفاوت امریکا و پافشاری به ماندن در خاورمیانهشده مسئله تأمین انرژی فعلی و آتی خود برای صنایع این کشور( sig=0.304 ) می‌باشد؛ هم‌چنین ازنظر وزن ژئوپلیتیکی در میان کشورهای خاورمیانه‌این ایران(Di=0.14356) است که بیشترین توجه استراتژیک امریکا را به خود جلب کرده است، به‌عبارت‌دیگر بزرگ‌ترین کشور مانع درراه رسیدن به اهداف امریکا، ایران می‌باشد. درنهایت ژئوکالچر شیعه یکی از مهم‌ترین عواملی است که موجب می‌شود سیاست‌های امریکا( به‌ویژه در خصوص کشور اسرائیل، بازار انرژی و حضور رقبای روس و چینی) در منطقه به‌ویژه در کشورهای شیعه‌نشین با مشکلات عدیده‌ای روبرو شود.
محمد رئوف حیدری فر؛ داود محسنی پور
چکیده
استان کرمانشاه در غرب کشور ایران قرار دارد که علی‌رغم پتانسیل های متعدد خود مانند مرز طولانی، مرکزیت غرب کشور، اقلیم، خاک، پوشش گیاهی مناسب، منابع آب سطحی و زیرزمینی، نیروی کار فراوان، تمدن غنی و آثار تاریخی و باستانی قبل و پس از اسلام، جاذبه های گردشگری و ذخایر طبیعی و معدنی فراوان ، منابع فسیلی مانند نفت و گاز و ... ؛ ازنظر سطح ...
بیشتر
استان کرمانشاه در غرب کشور ایران قرار دارد که علی‌رغم پتانسیل های متعدد خود مانند مرز طولانی، مرکزیت غرب کشور، اقلیم، خاک، پوشش گیاهی مناسب، منابع آب سطحی و زیرزمینی، نیروی کار فراوان، تمدن غنی و آثار تاریخی و باستانی قبل و پس از اسلام، جاذبه های گردشگری و ذخایر طبیعی و معدنی فراوان ، منابع فسیلی مانند نفت و گاز و ... ؛ ازنظر سطح توسعه در شرایط مطلوبی قرار ندارد. سؤال اصلی پژوهش این است که چرا تمامی پتانسیل های فوق نتوانسته استان کرمانشاه را به سطح استانداردی از توسعه برساند؟ کدام موانع استان را از توسعه عقب نگاه داشته و راه‌حل غلبه بر آن چیست؟ هم‌چنین بهره‌مندی هریک از شهرستانهای استان از میزان توسعه چقدر است و چه رابطه‌ای با فاصله از مرکز استان دارد؟ برای پاسخ دادن به سؤالات فوق، از داده ها و اطلاعات آماری و توصیفی، منابع کتابخانه‌ای، اینترنتی و نظریات کارشناسان استفاده شد و داده های به‌دست‌آمده بر اساس مدلها و روش های آماری مانند همبستگی اسپرمن، مدل تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل سوات ترکیبی، شاخص HD در نرم‌افزارهای اکسل و SPSS و ARC GIS تحلیل گردید. نتایج نشان داد مهم‌ترین مانع توسعه استان عدم اختصاص بودجه، نبود صنایع زیربنایی و عدم سرمایه‌گذاری از جانب دولت و سایر بازیگران غیردولتی است ،هم‌چنین بهترین استراتژی برای مقابله با شرایط موجود برنامه‌ریزی دولت و بخشهای خصوصی در راستای احیای کارخانه های تعطیل و نیمه تعطیل، احداث تأسیسات زیربنایی، دریافت بودجه و جذب سرمایه‌گذار خارجی است، تا بتوان کل استان را به سطح مطلوبی از توسعه رساند. زیرا توزیع شاخص های توسعه انسانی در استان به‌طور یکسان صورت نگرفته است و عموماً شهرستان های غربی استان ازنظر توسعه محروم‌تر هستند و این مسئله رابطه‌ای با بعد مسافت از مرکز استان ندارد.
محمد رئوف حیدری فر
چکیده
فضای شخصی، خانگی، همسایگی، روستا، شهر، استان، ایالت، ناحیه، منطقه، قلمرو، استان، بخش، کشور، قاره، نیمکره وشاید سیاره از جمله مفاهیمی هستند که در جغرافیای سیاسی بررسی می شود. هریک از این فضاها دارای مفاهیم ومقاصد خاصی و متنوعی برای مردم هستند؛ یعنی تعریف هریک از این مفاهیم منوط به تعریف دیگری است. اما هر فرد یک فضای شخصی دارد، فضایی ...
بیشتر
فضای شخصی، خانگی، همسایگی، روستا، شهر، استان، ایالت، ناحیه، منطقه، قلمرو، استان، بخش، کشور، قاره، نیمکره وشاید سیاره از جمله مفاهیمی هستند که در جغرافیای سیاسی بررسی می شود. هریک از این فضاها دارای مفاهیم ومقاصد خاصی و متنوعی برای مردم هستند؛ یعنی تعریف هریک از این مفاهیم منوط به تعریف دیگری است. اما هر فرد یک فضای شخصی دارد، فضایی در پیرامون بدن خود با مرزهای نامرئی که در آن مزاحمان و میهمانان ناخوانده جایی ندارند. امروزه با پیشرفت فناوری و گسترش وسایل ارتباط‌جمعی، مسئله‌ی فضای شخصی نیاز به بازتعریف و نگاه تازه‌ای دارد. مسلماً آشنایی با این مفهوم، به فرد کمک می‌کند تا در ارتباطات خود، اجازه ندهد کسی از حدومرز خصوصی‌اش عبور کند. پژوهش حاضر از نظر هدف، تحقیقی کاربردی است و از نظر روش، یک تحقیق توصیفی- پیمایشی است. هدف اصلی پژوهش، بررسی قلمروسازی در فضای شخصی افراد در شهر کرمانشاه است. براین اساس، این سوال همواره برای جغرافیدانان سیاسی وجود دارد که فضای شخصی در این شهر وجود دارد یا خیر؟ کیفیت و ترتیب و سلسله مراتب آن چگونه می باشد؟ برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه و تحلیل آن از طریق Spss استفاده‌شده است. متغیرهای مورد بررسی در پژوهش عبارت‌اند از: فاصله صمیمانه یا حریم خصوصی، فاصله اجتماعی، فاصله عمومی، فرهنگ و فضای ارتباطی. جامعه مورد مطالعه نیز شامل کلیه افراد از طبقات و صنف های مختلف و تحصیل کرده شهر کرمانشاه می باشد و نمونه مورد مطالعه شامل 299 نفر از افراد فوق به صورت نمونه گیری تصادفی ساده می باشد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که هر فردی یک فضای خاصی در پیرامون خود دارد که مرزهای آن نامرئی‌اند؛ به عبارتی فضای شخصی در شهر کرمانشاه براساس هدفی که در فوق تعریف شد وجود دارد.
محمد رئوف حیدری فر؛ پرویز سلیمانی مقدم؛ اقبال پاهکیده؛ نظیر مرادی
چکیده
مشارکت سیاسی پیامدهای دو سویه دارد؛ زیرا در یک معنا فقدان مشارکت و انفعال به این مفهوم است که دولت از منافع بالقوه ای که باید در خدمت آن قرار گیرد بی نصیب می گردد و از سوی دیگر، مشارکت زمانی مؤثر واقع می شود که تغییراتی بنیادی در اندیشه و عمل به وجود آیند. بنابراین، ایده های مطلوب مربوط به مشارکت یک نقطة مشترک دارند و آن بهاء دادن به ...
بیشتر
مشارکت سیاسی پیامدهای دو سویه دارد؛ زیرا در یک معنا فقدان مشارکت و انفعال به این مفهوم است که دولت از منافع بالقوه ای که باید در خدمت آن قرار گیرد بی نصیب می گردد و از سوی دیگر، مشارکت زمانی مؤثر واقع می شود که تغییراتی بنیادی در اندیشه و عمل به وجود آیند. بنابراین، ایده های مطلوب مربوط به مشارکت یک نقطة مشترک دارند و آن بهاء دادن به نقش و نظر مردم در تصمیم گیریهای سیاسی و دسترسی آنها به منافع قدرت است. در این راستا پژوهش حاضر با هدف نقش عوامل انگیزشی و منابع اجتماعی در مشارکت در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی در میان شهروندان شهر شاهو و با استفاده از سطح خرد" الگوی نظری مشارکت سیاسی نوریس" انجام شده است. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است، دادههای مورد نیاز از طریق منابع اسنادی و پرسشنامه گردآوری و با استفاده از نرمافزار Spss و با به کارگیری آزمونهای کایاسکوئر، و ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شده است. جامعه آماری مورد مطالعه تمامی شهروندان شهر تازه تاسیس شاهو بوده که در این میان100 نفر با استفاده از فرمول کوکران به روش سهمیه ای انتخاب شده اند. نتایج پژوهش نشان داد که مهم‌ترین عوامل انگیزشی اعلام شده از سوی پاسخ دهندگان برای مشارکت در انتخابات به ترتیب عبارتند از: مخالفت با جناح یا کاندیدای رقیب، بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم، ادای دین به شهیدان و خانواده آنان و احساس مسئولیت نسبت به کشور است. از میان منابع اجتماعی مورد بررسی رابطه معناداری بین شغل و رأی دادن افراد، شغل و انگیزش، تحصیلات و علاقه به سیاست، میزان اعتماد سیاسی افراد وجود دارد.
