با همکاری انجمن ژئوپلیتیک ایران
جغرافیای سیاسی
تبیین متغیّرهای ژئوپلیتیکی قدرت اقتصادی با تاکید بر عوامل جغرافیایی

یاشار ذکی؛ رسول افضلی؛ محمدرضا حافظ نیا؛ محمدرضا فرجی

دوره 7، شماره 2 ، مرداد 1401، ، صفحه 121-143

https://doi.org/10.22067/pg.2023.73059.1094

چکیده
  فضای جغرافیایی، سیستمی مرکب از عوامل و عناصر طبیعی و انسانی درهم‌تنیده و مرتبط باهم است. این عوامل جغرافیایی از ارزش‌های متفاوتی برخوردارند که با توجه به نیاز و درک انسان‌ها، بار و ماهیت سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، امنیتی و ژئوپلیتیکی می‌گیرند. اثر عوامل جغرافیایی در اقتصاد همواره در زندگی انسان‌ها نقش‌آفرین بوده و توسط انسان‌ها ...  بیشتر

درآمدی بر مفهوم گفتمان ژئوپلیتیک صلح

محسن عزیززاده طسوج؛ زهرا احمدی پور؛ محمدرضا حافظ نیا؛ سید محمد کاظم سجاد پور

دوره 7، شماره 1 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 145-177

https://doi.org/10.22067/pg.2021.27294.0

چکیده
  ژئوپلیتیک در طول تاریخ خود با مفاهیمی چون جنگ، رقابت و قدرت همراه بوده ‌است؛ در ژئوپلیتیک سنتی حکومت‌ها به دنبال قلمرو یابی؛ مدیریت سرزمین و دستیابی به قدرت بودند به‌گونه‌ای که ژئوپلیتیک سنتی بیانگر دیدگاه‌های قدرتمندان از جهان بود؛ اما تحولات صورت گرفته در عرصه‌های مختلف زمینه‌ساز شکل‌دهی به مباحث جدید در عرصه مطالعه ژئوپلیتیک ...  بیشتر

تحلیل مولفه های علایق ژئوپلیتیکی و میزان تاثیر آن در روابط خارجی کشورها

اسماعیل علمدار؛ محمد رضا حافظ نیا؛ زهرا احمدی پور؛ سیروس احمدی نوحدانی

دوره 6، شماره 3 ، آبان 1400، ، صفحه 1-18

https://doi.org/10.22067/pg.2021.68297.1014

چکیده
  یکی از مهم‏ترین و در عین حال نظام‏مند‏ترین ارتباطات در عصر کنونی ارتباط کشورها در حوزه خارجی است. این ارتباط به اندازه و میزانی در جهان کنونی اهمیت دارد که طرح ریزی و اجرای سیاست و روابط خارجی  مبتنی بر منافع ملی جزو مهم‏ترین وظایف دولت‏ها به شمار می‏‏رود. در همین راستا یکی از مفاهیم اساسی دانش ژئوپلیتیک، مفهوم علایق ...  بیشتر

تببین هستی شناسی دولت ناحیه‌ای کردستان عراق

محمود مبارکشاهی؛ محمد رضا حافظ نیا؛ ریباز قربانی نژاد؛ ابراهیم رومینا

دوره 6، شماره 2 ، مرداد 1400، ، صفحه 47-63

https://doi.org/10.22067/pg.2021.69374.1029

چکیده
  29 سال از تشکیل اولین دولت ناحیه‌ای در بخشی از مناطق کردنشین عراق شامل استان‌های اربیل، سلیمانیه، دهوک و حلبچه می‌گذرد. اقلیم کردستان و دولت منطقه‌ای آن از زوایای مختلفی موردمطالعه و بررسی واقع‌شده است؛ اما تاکنون از منظر هستی‌شناسی، موردبررسی و مطالعه واقع نگردیده است؛ این مقاله در پی بررسی و شناخت هستی‌شناسی این دولت ناحیه‌ای ...  بیشتر

بررسی نقش موقعیت گذرگاهی در قدرت ملی، مورد مطالعه: کشور ایران

محمد رضا حافظ نیا؛ سیروس احمدی نوحدانی؛ مهدی نوری روستای

دوره 6، شماره 2 ، مرداد 1400، ، صفحه 86-106

https://doi.org/10.22067/pg.2021.27339.0

چکیده
  ترانزیت عامل مهمی برای افزایش قدرت ملی کشورها است. ایران با داشتن موقعیت گذرگاهی در موقعیت مطلوبی قرارداد و علیرغم ظرفیت‎ها و پارامترهای جغرافیایی، در بهره‌برداری از این ظرفیت با وضعیت مطلوب فاصله زیادی دارد. در این پژوهش با گردآوری اطلاعات و ارزیابی یافته‌های به‌دست‌آمده از منابع کتابخانه‌ای و میدانی ضمن ارزیابی حجم فعلی ترانزیت ...  بیشتر

سنجش فاصله قومی و همزیستی مسالمت آمیز در فضا های چند قومی نمونه موردی:خراسان شمالی

محمد حسین پاپلی یزدی؛ علیرضا منصوریان؛ محمد رضا حافظ نیا؛ ابراهیم رومینا

دوره 5، شماره 3 ، آبان 1399، ، صفحه 69-88

https://doi.org/Doi:org/10.22067/pg.v5i3.89044

چکیده
  پایداری سیستم­های سیاسی در فضا های قومی متنوع حاصل کنش هایی مسالمت­آمیز و همزیستی آنها است.  همزیستی حاصل پذیرش محدودیت های اعمال شده بوسیله کنشگران متقابل یا عوامل بین گونه‌ای است. پژوهش حاضر با هدف سنجش وضعیت فاصله قومی و همزیستی مسالمت آمیز در فضاهای چند قومی با تاکید بر اقوام کرمانج،ترک،فارس و ترکمن استان خراسان شمالی در ...  بیشتر

معیارهای تعیین حوزه‌های انتخابیه پارلمانی

زهرا احمدی پور؛ محمد رضا حافظ نیا؛ جواد اطاعت؛ قاسم کرمی

دوره 5، شماره 2 ، مرداد 1399، ، صفحه 17-41

https://doi.org/Doi:org/10.22067/pg.v5i2.78375

چکیده
  انتخابات فراخوان ایجاد تغییر در ساخت دولت و تغییر نمایندگان است. از نظر فلسفی، چنانچه طول عمرحکومت کنندگان در ساختار سیاسی ماندگار باشد، ایجاد فساد می­کند. انتخابات ساز وکار این تغییر و تحول است تا کرسی مدیریت عمومی شهروندان با اندیشه­های جدید و مقبول آنان تغییرکند و مدیرانی جدید جایگزین مدیران کنونی گردند و از آنجا که در سرتاسر ...  بیشتر

تبیین نظری هستی ‎شناسی دولت‌های ناحیه‎ ای

محمود مبارکشاهی؛ محمد رضا حافظ نیا؛ ریباز قربانی نژاد؛ ابراهیم رومینا

دوره 4، شماره 2 ، شهریور 1398، ، صفحه 155-176

https://doi.org/10.22067/pg.v4i2.85958

چکیده
  مبحث قومیت ومطالبات قومی ‎یکی ازموضوعات موردتوجه درحوزۀ مطالعات علوم‎انسانی است. دراین میان، جغرافیای‎سیاسی به‎عنوان یکی از رشته‌های پویا دراین حوزه، به‎دلیل ماهیت فلسفی خود که همانا مطالعه و بررسی بُعد سیاسی فضا است، با نگرشی سیستمی، موضوع پراکندگی فضایی اقلیت‌ها وپراکنش نواحی قومی ‎را موردمطالعه قرارمی‎دهد. دراین ...  بیشتر

راهکارهای دستیابی به عدالت فضایی در ایران

مصطفی قادری حاجت؛ محمد رضا حافظ نیا

دوره 3، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 25-57

https://doi.org/10.22067/pg.v4i9.75411

چکیده
  بواسطه تهدیدات و شرایط پیچیده کنونی، ضرورت تلاش برای دستیابی به عدالت فضایی یکی از  اولویت های مطالعاتی جغرافیای سیاسی به عنوان علم کشورداری و اداره بهینه فضا است، لذا این پژوهش با شیوه توصیفی و تحلیلی و تکیه بر مطالعات نظری و یافته­ های میدانی و با استفاده از نرم افزار سنجش عدالت فضایی در پی تدوین راهکارهای دستیابی به عدالت فضایی ...  بیشتر

بررسی تطبیقی شاخص‌های مدیریت سیاسی فضای سطح ملی (کشور) در نظریه‌های مختلف

ابوالفضل کاوندی کاتب؛ محمدرضا حافظ نیا؛ حاتم قادری؛ غلامحسین غلامحسین زاده

دوره 2، شماره 4 ، اسفند 1396، ، صفحه 1-29

https://doi.org/10.22067/pg.v2i7.66351

چکیده
  مدیریت سیاسی فضا، مطالعه روش‌های چگونگی اداره، کنترل، نظارت و پیگیری در فضای جغرافیایی است. اداره سیاسی فضای جغرافیایی (در مقیاس‌های متفاوت) به منظور دستیابی به اهداف مورد نظر با دیدگاه راهبردی و با در نظر گرفتن محدودیت‌های طبیعی، انسانی و اقتصادی در فضاهای جغرافیایی است. مدیریت سیاسی فضای ملی یا کشورداری، یکی از سطوح آن است که ...  بیشتر

ارزیابی متغییرهای ژئوپلیتیک مؤثر در شکل‌گیری و فعالیت گروه‏های تروریستی مطالعه موردی: مناطق مرزی بین افغانستان و پاکستان

علی اکبر دبیری؛ محمد رضا حافظ نیا؛ سید یحیی صفوی؛ محمد اخباری

دوره 2، شماره 3 ، مهر 1396، ، صفحه 163-192

https://doi.org/10.22067/pg.v2i6.70658

چکیده
  جنوب آسیا و به ویژه مناطق مرزی بین افغانستان و پاکستان از جمله مناطقی که به شدت تحت تاثیر تروریسم و پیامدهای ناشی از آن قرار دارد. یکی از ابعاد بسیار مهم تروریسم در این منطقه، بعد ژئوپلیتیک این پدیده و تاثیرگذاری متغیرهای ژئوپلیتیک در شکل‏گیری و فعالیت گروه‏های تروریستی است. هدف این پژوهش نیز شناسایی و ارزیابی متغیرهای ژئوپلیتیک ...  بیشتر

الگوی مدیریت سیاسی فضا در عهد پیامبر اکرم (ص)

محمدرضا حافظ نیا؛ فاطمه جان احمدی؛ عهدیه آتشی

دوره 2، شماره 2 ، تیر 1396، ، صفحه 1-20

https://doi.org/10.22067/pg.v2i8.63614

چکیده
  مدیریت سیاسی فضا دارای الگوهای متعددی است که در میان آن‌ها مدیریت سیاسی رسول خدا(ص) در مدینه النبی به دلیل قدمت و اصالت در مبنا می‌تواند یک الگوی منسجم دارای ابعاد و معیارهای مختلف به شمار آید و در زمره الگوی رفتارهای سیاسی دولت‌ها و حکومت‌های اسلامی‌در ادوار بعدی قرار گیرد. براین اساس هدف ازاین پژوهش بررسی و تحلیل مدیریت سیاسی ...  بیشتر

تبیین معرفت‌شناختی از مفهوم و ماهیت ژئوپلیتیک

محمود واثق؛ سید عباس احمدی؛ محمدرضا حافظ نیا؛ سید محمد عیسی نژاد

دوره 2، شماره 2 ، تیر 1396، ، صفحه 65-85

https://doi.org/10.22067/pg.v2i8.70362

چکیده
  این پرسش که ژئوپلیتیک چیست و چه مفهوم و ماهیتی دارد؟ خصلتاً پرسشی فلسفی است. در مطالعات فلسفی، نخستین پرسشی که برای هر اندیشمند مطرح می‌شود، پرسش از چیستی و ماهیت پدیده‌ها و مفاهیم موجود در مباحث فلسفی و علمی است. هنگامی که پرسش‌ها ناظر به ماهیت پدیده‌ها است، فعالیت ذهنی متوجه بُعد هستی‌شناسی امور است، اما زمانی که پرسش‌ها ناظر ...  بیشتر

تبیین ژئوپلیتیک منظر شهری؛رابطه قدرت و سیاست با نمادسازی شهری

عبدالوهاب خوجم لی؛ زهرا احمدی پور؛ محمدرضا حافظ نیا؛ محمدرضا پورجعفر

دوره 1، شماره 3 ، آبان 1395، ، صفحه 1-28

https://doi.org/10.22067/pg.v3i3.55086

چکیده
  کارکردهای ویژه نمادها و نشانه ها باعث شده است تا به عنوان ابزاری برای ساخت منظر به کار روند. مکانیسم و فرآیند این ساخت در این پژوهش در چارچوب تبیین مفهوم ژئوپلیتیک منظر شهری با بررسی ابعاد مفهومی دخیل در این فرایند به قرار زیر است؛ سرچشمه ها و فرایندهای شکل گیری نمادها و نشانه ها، ساختار و عوامل و کارکردهای نظام نشانه‌ای شهر، عوامل ...  بیشتر